MARKTVISIE | Gasmarkt is op zoek naar evenwicht
Samenvatting:
- Aantrekkende wind drukt APX-prijzen komende week
- Steeds meer LNG-leveringen voor komende zomer worden geannuleerd
- Olie blijft volatiel; nauwelijks effect op elektriciteit en gas
- Productiebeperkingen in Frankrijk raken Nederlandse elektraprijzen
Prijsontwikkeling in de afgelopen week:
| Gas in eurocent/m3 | 22 apr | 29 apr |
| TTF daggas | 6,00 | 5,80 |
| TTF juni ’20 | 6,45 | 6,15 |
| TTF jaar ’21 | 12,15 | 11,80 |
| Elektra in euro/MWh | 22 apr | 29 apr |
| OTC base juni ’20 | 27,45 | 24,80 |
| OTC peak ’21 | 45,70 | 44,25 |
| OTC base ’21 | 38,00 | 36,70 |
Terugblik korte termijn
De APX-prijzen zakten afgelopen weekend voor het eerst in weken niet onder nul. Afgelopen zondag was de prijs 5,56 €/MWh tussen 14.00 en 15.00 uur, maar een lager prijsniveau zat er niet in door de matige windproductie. Daaraan is te zien dat windenergie nog steeds een grotere rol speelt dan zonenergie; met windkracht 3 of minder zien we nauwelijks negatieve prijsvorming. Vanaf het moment dat de eerste lockdownmaatregelen werden aangekondigd, is de wind- en/of zonproductie stevig geweest. Afgelopen dinsdag en woensdag zagen we het effect van grijze, druilerige dagen: een zeer vlak prijsverloop, waarbij het goedkoopste uur slechts 12 €/MWh lager gewaardeerd werd dan het duurste uur. Ter vergelijking: op de meer zonnige dagen is dat verschil ca. 25 €/MWh.
De daggasprijs verkende afgelopen week nieuwe diepten en stond vrijdag zelfs op 5,4 €ct/m3. De relatief hoge temperaturen in West-Europa, in combinatie met vloeibaar gas dat vanuit Groot-Brittannië in grote hoeveelheden onze kant op kwam stromen zorgden hiervoor.
Terugblik lange termijn
In de afgelopen weken verloren met name de korte termijncontracten flink terrein en de langetermijncontracten volgden daarop met kleinere verliezen. Het juni-contract voor gas staat bijvoorbeeld week-op-week ca. 4,5% in de min, en het wintercontract voor 2020 verliest 4%. Dit is een indicatie dat het sentiment ook voor de langere termijn negatief is en dat de handelaren inzien dat de vraag zeker voor het einde van het jaar nog niet hersteld zal zijn.
De olieprijs liet woensdagmiddag plotseling een stevig herstel zien, nadat de American Petroleum Institute (API) berichtte over een minder dan verwachte toename van de olievoorraden. Dit gaf producenten en handelaren enige lucht in een markt die de laatste weken in een zekere staat van paniek verkeerde. De prijs voor een Amerikaans olievat (WTI) steeg in een mum van tijd met ca. 18% en de Europese evenknie (Brent) liep ca. 11% op.
De prijzen voor steenkool en emissierechten staan week-op-week in het rood. De Europese vraag naar steenkool liep de afgelopen weken alleen maar terug. Diverse media pikten het bericht op dat Groot-Brittannië hun eigen record van steenkoolvrije energieproductie had verbroken, dat stond op 18 dagen en 6 uur. Ook in Nederland is het aandeel van steenkolen in de energiemix een stuk minder nu de algehele energievraag afgenomen is en er met name veel opgewekt wordt door zon, wind en (goedkope) gasgestookte centrales. Dit zorgt ook voor een afname in de emissierechtenbehoefte, aangezien steenkool en bruinkool de meest emissie-intensieve brandstoffen zijn.
Visie voor de komende week
Gas en elektra korte termijn
De verwachting voor de korte termijnprijzen gas handhaven we op stabiel. Ook in de komende weken staan de tankers met vloeibaar gas in de rij om te lossen in West-Europa. In totaal worden er nog zeker dertig schepen verwacht tot medio mei. De temperaturen geven de komende dagen iets meer aanleiding tot een grotere verwarmingsvraag, maar de verwachting is dat de LNG-aanvoer en aantrekkende zon- en windproductie dit kunnen opvangen. De prijs voor daggas en de voorste maand blijft vermoedelijk tussen 5,5 en 6,5 €ct/m3 hangen.
De verwachting voor de korte termijnprijzen elektriciteit wijzigen we naar licht dalend. Na een aantal dagen met relatief weinig zon en/of wind gaat met name de windproductie weer aantrekken, met windkracht 5 op vrijdag en de overige dagen rond kracht 3 à 4. Op vrijdag 1 mei valt een groot deel van de vraag in West-Europa weg, omdat o.a. Duitsland, België en Frankrijk verplicht vrij zijn in verband met Dag van de Arbeid. Dit drukt ook de prijzen in Nederland, omdat relatief goedkope elektriciteit onze kant op komt. De zonproductie lijkt vooral na het weekend weer toe te nemen.
Gas en elektra lange termijn
De verwachting voor de lange termijn handhaven we op onzeker. Een paar maanden geleden stipten we het al aan in de marktvisie: op het moment dat de gasvoorraden vollopen en de gasprijs daalt, wordt het onrendabel voor met name Amerikaanse LNG-producenten om hun vloeibare gas naar onze kant van de Atlantische Oceaan te brengen. Met name voor de maand juni zijn al meerdere LNG-leveringen geannuleerd, en ook voor juli en augustus worden meer afzeggingen verwacht. De impact op de Europese gasprijzen is vermoedelijk beperkt, omdat er in de zomermaanden sowieso al weinig vraag is en omdat de prijzen op de Aziatische markt niet veel interessanter zijn voor producenten zoals Qatar.
Électricité de France (EdF) kondigde twee weken geleden al aan dat de verwachte kernenergieproductie in Frankrijk stevig naar beneden bijgesteld zou worden. Deels vanwege de weggevallen vraag, deels om brandstof te besparen voor de winter, maar ook om langdurig onderhoud uit te voeren. Er is becijferd dat er ca. 14 miljard m3 gas extra nodig is om via gasgestookte centrales aan de elektriciteitsvraag te kunnen voldoen. Het zwaartepunt hiervan ligt vooral aan het einde van 2020 en het begin van 2021. De grote onzekerheid hierin is dat nog niemand weet hoe het vraagplaatje er op dat moment uit gaat zien en of die extra 14 miljard m3 ook echt nodig is. Als we afgaan op de prijsontwikkeling van de laatste twee weken dan lijkt de afname van kernenergieproductie vooral ingeprijsd te zijn op Q3 en Q4 van 2020. Naar mate er meer informatie naar buiten komt over de omvang en de duur van de productiereductie gaan we zien op welke contracten de uitval al ingecalculeerd is.
Voor steenkool en emissierechten verwachten we weinig fundamentele bewegingen de komende tijd. Emissierechten lijken hun koppeling met de oliemarkt los te hebben gelaten en zoeken hun weg tussen 20 en 22 €/ton. Het waterniveau in de Rijn is dusdanig laag dat de steenkoolschepen minder zwaar beladen worden, maar er is weinig vraag en er wordt de komende weken meer regen verwacht, waardoor hier voorlopig geen prijsopdrijvend effect van wordt verwacht.
Let op: uitval handelsdagen door Bank Holidays en Feestdagen
Door feestdagen en bank holidays vallen er de komende periode een aantal handelsdagen uit. U kunt hier lezen wanneer u wel en niet kunt handelen voor gas, elektriciteit en warmte.
