MARKTVISIE | Gasmarkt is op zoek naar evenwicht
Samenvatting:
- Korte opleving in daggasprijs rond afgelopen weekend
- Termijnprijzen elektra lager door daling bij emissierechten
- Onbalans piekt geregeld door wisselvallig weer en beperkt beschikbare grenscapaciteit
- Wisselend beeld bij grondstof(gerelateerde) producten
- Markt voor gas is afwachtend, elektra is wel gedaald
Prijsontwikkeling in de afgelopen week:
| Gas in eurocent/m3 | 2 okt | 9 okt |
| TTF daggas | 9,30 | 8,90 |
| TTF nov ’19 | 15,70 | 15,30 |
| TTF jaar ’20 | 17,15 | 17,10 |
| Elektra in euro/MWh | 2 okt | 9 okt |
| OTC base nov ’19 | 47,35 | 46,15 |
| OTC peak ’20 | 57,00 | 56,30 |
| OTC base ’20 | 49,10 | 48,35 |
Terugblik korte termijn
De TTF gasmarkt heeft de afgelopen week geen duidelijke richting gekozen. De kortere termijn neigt omlaag, terwijl de langere termijn vooralsnog ongeveer gelijk is aan vorige week. OTC elektra is per saldo wel gedaald, vooral doordat de forse daling bij emissierechten zwaarder woog dan de gestage stijging van steenkool.
De daggasprijs liep eind vorige week plotseling met circa 2 cent op naar de 12 ect/m3. Er waren verschillende oorzaken die elkaar versterkten om de stijging te geven. Zo was er uitval van een gasleiding tussen Oostenrijk en Italië. Deze uitval veroorzaakte flink extra exportvraag naar gas via Duitsland en Frankrijk naar Italië. Bovendien gaven de lagere temperaturen in Noord-West Europa de prijs nog een extra zetje omhoog.
Na het weekend zakte de daggasprijs gestaag weer terug tot onder de 9 ect/m3. Gas voor de rest van oktober handelt overigens op circa 10 ect/m3. Leveringsprijs voor de wintermaanden daalt langzaam richting de bodemniveaus van begin september (dus voor alle reuring begon rondom Franse kerncentrales en aanval in Saudi-Arabië).
De APX-prijzen van afgelopen maandag waren beduidend hoger dan de afgelopen dagen. In de ochtend en avond oplopend tot circa 60 euro/MWh. Vanaf dinsdag liggen de hoogste waarden in de ochtend en avond rond de 50 euro/MWh en dus beduidend lager.
Het wisselvallige weer was duidelijk zichtbaar in de onbalansprijsvorming. Maandagochtend en begin van de middag bleef de opbrengst van zon ver achter bij de verwachting, waardoor onbalans geregeld opliep tot circa 200 euro/MWh. Rond half twee is er ook even noodvermogen afgeroepen. Ook heeft Tennet voor de middag en avond aanzienlijke volumes verhandeld om congestie problemen in met name Noord-Oost Nederland te voorkomen. Er gold dan ook een marktrestrictie voor opregelen in die regio.
Dinsdag gaf de onbalansprijs een vergelijkbaar beeld. In de ochtend waren er problemen bij een kleine centrale en op dat moment (maar ook later op de dag) was er beperkte grenscapaciteit beschikbaar. Daardoor werd elke onbalans direct zichtbaar in een oplopende prijs, echter meestal voor korte periode.
Terugblik lange termijn
De prijsontwikkeling voor de langere termijn van gas is zijwaarts. Dit is te verklaren doordat de grondstof(gerelateerde) producten een wisselend beeld lieten zien. Daarnaast was er geen richtinggevend nieuws.
OTC elektraprijzen handelen circa 0,7 euro/MWh lager dan vorige week, wat met name veroorzaakt werd door een forse daling bij emissierechten.
- Emissierechten zijn eind vorige week door de €25/ton gezakt. Dat is voor het eerst sinds ongeveer een half jaar. De daling zette deze week door en zakte halverwege deze handelsweek tot net onder de €22,3/ton.
De daling wordt mede veroorzaakt door de vrees voor een recessie in Europa. Een belangrijke maatstaf voor economische bedrijvigheid daalde naar het laagste punt sinds 2012. - Steenkool is vrij stevig en laat juist een gestaag oplopende prijs zien. Cal-20 is in de afgelopen week bijvoorbeeld opgelopen van $65 naar circa $68/ton.
Er waren berichten dat door overstroming van een mijn in India de importvraag is toegenomen. India staat (na China) als tweede in het rijtje van grootste steenkoolimporteurs. - De Brent-olieprijs is richtingloos en handelt enkele dollars op en neer: deze liep maandag in de loop van de middag op tot bijna $60/vat, maar gaf al snel terrein prijs door terug te zakken tot net boven de $57. Op woensdag volgde weer een stijging naar ruim $59/vat, vanwege het hervatten van de besprekingen tussen China en de VS om tot een handelsakkoord te komen.
Visie voor de komende week
Gas en elektra korte termijn
Voor de korte termijn gas en elektra wijzigen we onze marktverwachting voor komende week van stabiel naar dalend. De komende week wordt mild weer verwacht, met meer wind en een temperatuur die enkele graden boven ‘normaal’ zal zijn. Ook ligt er een LNG-tanker in de Rotterdamse haven te wachten om te kunnen lossen. De daggasprijs, maar ook de leveringsmaanden november en december hebben daarom verdere daalruimte. De hoger verwachte opwekking door windproductie zal een neerwaartse prijsdruk geven voor APX. In de merit order zullen de duurdere centrales door de toename van duurzame opwekking worden weggedrukt.
Gas en elektra lange termijn
We wijzigen de verwachting voor de langere termijnprijzen voor TTF-gas en OTC-elektra komende week van dalend naar stabiel. De markten wachten op duidelijkheid van verschillende dingen die momenteel spelen. China en de VS zijn deze week nieuwe gesprekken gestart rond het voortdurende handelsconflict. De verwachting is dat hier niet direct resultaten worden geboekt.
Verder zal er de komende weken met belangstelling naar de derdekwartaalcijfers van bedrijven worden gekeken. Elk signaal van een afkoelende economie zal worden uitgelicht. Deze week kwam een Britse detacheerder bijvoorbeeld al met een winstwaarschuwing. Dat zijn tekenen van verminderd vertrouwen in de robuustheid van met name de Europese economie.
Ook de geplande Brexit-datum komt steeds dichterbij. De komende drie weken zullen dan ook in het teken staan van de onderhandelingen tussen de EU en UK. Vooralsnog lijken deze nog muurvast te zitten. Duidelijkheid hierover zal de markten in beweging zetten.
