MARKTVISIE | Spotmarkt elektriciteit trekt de aandacht in een rustige marktweek

Samenvatting:

• Korte termijnprijzen gas omlaag, lange termijn juist omhoog
• EUA- en olieprijs herstellen; gevolg is stijgende termijnprijzen elektriciteit
• Wisselende weer zorgde voor fel bewegende onbalansprijs elektriciteit
• Vanaf zaterdag zonniger weer waardoor we veel lage EPEX prijzen zullen zien

Spotmarkt elektriciteit trekt de aandacht in een rustige marktweek

Prijsontwikkeling afgelopen week

De prijsbeweging op de TTF gas- en OTC elektriciteitsmarkt was gering afgelopen week. Bij gas hielden dalende windkracht en het Noorse onderhoud gelijke tred met dalende warmtevraag en goede aanvoer van LNG. De gasvoorraden vullen geleidelijk, afgelopen week ca 1,5%. De Nederlandse voorraden stegen van 61,5% naar 63%, in Duitsland van 67,3% naar 68,7%. De vulling is weinig ten opzichte van vorig jaar maar er is ook veel minder vulling nodig. In dit tempo zijn de voorraden in september vol en we weten dat Noorwegen vanaf juli weer volop zal exporteren. Deze waarneming maakt de markt relaxt.

Gezien de prijsverhouding tussen Azië en Europa blijft de aanvoer van LNG goed op peil. Ook komende weken worden veel tankers verwacht: tot 22 mei 8 in Engeland, 4 op Zeebrugge en 8 op Gate en in Eemshaven. Door de grote injecties vanuit de LNG terminals raakte gistermiddag (woensdag) het gasnet behoorlijk long en dat leidde ineens tot een prijsdaling met ca 1 ct/m3 op de korte termijncontracten.

Het prijsverschil tussen de daggas en de frontmaanden versus de komende winter wordt steeds groter. Ook het verschil tussen de Q1’24 en de Q4’23 loopt steeds verder op. Dit is een reflectie van de LNG markt, want in Azië zien we 34 ct/m3 voor juni23, ca 50 ct/m3 voor Q4’23 en 55 ct/m3 voor Q1’24. Deze prijzen liggen behoorlijk op lijn met TTF.

Opvallend is dat de zomerprijzen in 2024 hoog zijn, zeker ten opzichte van de prijs van de komende zomermaanden. De onzekerheid over de komende winter wordt hier stevig ingeprijsd.

De gasprijzen voor 2024 en verder stegen met enkele tienden, maximaal met 1 ct/m3. Dit hangt samen met de gestegen EUA- en olieprijs, maar ook met het feit dat het aanbod voor die periodes nog steeds krap is.

De gestegen EUA prijs had nog wat meer invloed op de elektriciteitsprijzen, de zijn vrijwel allemaal 1 tot 5 euro/MWh omhoog. De sparkspreads zijn afgelopen week licht verbeterd. De sparkspread voor een efficiënte gascentrale ligt op of net boven nul in de meeste periodes.

EU inkooptender gas
Deze week is de eerste tender van de gezamenlijke gasinkoop van de EU in de markt gezet. Er bleek door 77 partijen in totaal 11,6 mrd m3 gas gevraagd te worden. Voor driekwart is gevraagd om leidinggas, voor een kwart om LNG. Dat is wel opvallend, de vraag is of er zoveel leidinggas beschikbaar is. Binnen twee weken zullen we weten wat op deze vraag is ingeboden door producenten.  Vanaf nu wordt iedere twee maanden zo’n tender gehouden, minimaal tot eind dit jaar.

Steenkool, olie en emissierechten

De olie- en EUA-prijzen herstelden van de prijsdaling vorige week. EUA’s stegen eerste helft van deze week met 4-5 euro/ton, zo handelt dec23 weer rond 89 euro/ton. De dip na de afsluiting van het emissiejaar 2022 is duidelijk voorbij en nu de economische vooruitzichten voorzichtig positief bijgesteld zijn geeft dit steun aan de EUA prijs. De ruwe olieprijs steeg ook 4-5 $/vat, zo handelt Brent olie voor juni23 weer op 77 $/vat. Vandaag (donderdag) komt er weer een OPEC maandrapport uit en de vraag is wat men schrijft over productiebeperkingen. De steenkoolprijs blijft in een dalende beweging, voor 2024 werd gisteren 122 $/ton genoteerd, het laagste punt in 13 maanden. De havens van Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen zijn met goede voorraden de winter uitgekomen en de huidige weersomstandigheden zorgen voor weinig koopinteresse.

De euro/dollar verhouding schoot rond afgelopen weekend ineens omhoog naar ca 1,11 €/$. Intussen is de euro teruggevallen naar een waarde van 1,09$

EPEX- en onbalansprijzen

De EPEX uurprijs bewoog afgelopen week tussen 70 en 120 €/MWh op werkdagen en tussen 0 en 120 €/MWh in het weekend. De prijzen van de overdaguren op werkdagen waren hoger dan in de afgelopen weken vanwege veel minder zon en wind.

De onbalans was eind vorige week en in het weekend heel onrustig doordat er buien over het land trokken. We zien dat zon meer invloed op de onbalans heeft gekregen dan wind, door het gestegen vermogen aan zonnepanelen. Zeker op deze dagen was de voorspelbaarheid van de productie uit zon heel slecht. Afgelopen vrijdag eind van de ochtend lag vrijwel het hele land gedurende een paar uur onder een buienzone waardoor de productie uit zon veel lager was dan verwacht. Hierdoor liep de onbalansprijs meerdere kwartieren op naar boven 1000 euro/MWh. Immers in dit seizoen draait er weinig conventioneel vermogen en is het heel duur om dit alsnog op te starten. Op de momenten dat er meer productie uit zon dan verwacht was zakte de onbalansprijs daarentegen naar -300 euro/MWh.

De contractprijzen voor noodvermogen zijn behoorlijk beweeglijk, maar in een smallere band dan een paar maanden geleden. We zien afregelprijzen van 3 tot 20 euro/MW,uur en opregelprijzen tussen 6 en 16 euro/MWh. Nog steeds is afregelen in het weekend vrijwel altijd duurder dan door de week.

Vooruitblik

De EPEX- en onbalansprijzen zullen bepaald blijven worden door het weer. Vanaf zaterdag wordt het zonniger, met relatief weinig wind. De temperatuur loopt eerst op, maar begin volgende week weer omlaag. De markt verwacht voor dit weekend veel lage uurprijzen overdag, baseload voor dit weekend handelt onder 70 euro/MWh. Voor volgende week worden ook lage prijzen overdag verwacht, baseload handelt voor dan op 86 euro/MWh. De ochtendpiek- en avonduren zullen ongetwijfeld rond 120 euro/MWh blijven noteren.

Met dit weerbericht neemt de gasvraag af, waardoor een verdere prijsdruk op de daggprijs te verwachten is. De prijzen voor de komende maanden en winter23 kunnen hierdoor wellicht wat mee omlaag. Voor de tijdvakken daarna is er weinig reden voor prijsdaling door de onzekere en krappe markt. De richting van grondstofprijzen (steenkool, EUA, euro/dollar) zal in hoge mate bepalen of de verdere termijnprijzen verder omhoog lopen.

Bekijk de marktvisie van vorige keer