Marktvisie | Prijsstijgingen zetten onverminderd door

Samenvatting:

  • Dagelijks aanscherping van prijsrecords
  • LNG-aanbod lijkt in de komende weken aan te trekken
  • Gas voor winter 2022/2023 lijkt ook aangestoken door het positieve sentiment
  • Lange termijn elektriciteitsprijzen stijgen met de emissierechten mee
Gas in eurocent/m3 1 sept 8 sept
TTF daggas 50,50 54,20
TTF okt ’21 49,05 54,00
TTF jaar ’22 32,60 36,10
TTF jaar ’23 22,80 23,65

 

Elektra in euro/MWh 1 sept    8 sept
OTC base okt ’21 111,20 123,55
OTC peak ’22 97,35 104,50
OTC base ’22 88,45 95,20
OTC base ’23 70,10 72,75

Terugblik korte termijn: 

In de afgelopen week zagen we bijna dagelijks dat de net gevestigde prijsrecords een dag later alweer sneuvelden. Dit gebeurde over vrijwel het gehele energiecomplex (gas, steenkool, EUA en daarmee ook elektriciteit). 

De gasprijzen voor de korte termijn maakten de in de afgelopen week wederom een sprong van bijna 5 €ct/m3. Een week geleden, bij de start van de maand september werd de 50 €ct-grens geslecht en een week later is de 55 €ct/m3 al in zicht. Dit geldt voor daggas, maar ook de komende winterperiode.

Als reden voor de voortdurende stijging wordt het Noorse onderhoud genoemd dat deze maand, na een rustige zomerperiode, weer is toegenomen. Het grootste Noorse productieveld Troll zorgt voor een verminderde aanvoer van ruim 100 miljoen m3 gas. Verder was er begin deze een onverwachte storing bij Karsto, wat extra opwaartse druk op de gasprijs gaf.

In de afgelopen weken waren de grootste stijgingen waar te nemen tot en met de komende winter (in de markt aangeduid met Win-21). De termijnen na de komende winterperiode liepen wel op, maar dan meer gedempt. Gistermiddag (woensdag 8 september) viel op dat deze ‘korte termijn’ horizon met een jaar verlengd lijkt te worden. Alle termijnen tot en met de winter van 2022/2023 liepen ’s middags namelijk in het zelfde tempo op, met en stijging van ruim 1 €ct/m3. Het is interessant om dit de komende periode in de gaten te blijven houden.

Elektriciteitsprijzen stijgen mee

Het is niet verwonderlijk dat ook bij elektriciteit de noteringen voor de korte termijn flink zijn opgelopen. De Q4-21 handelstermijn noteerde een week geleden nog een base-prijs van 115 €/MWh. Inmiddels is de 125 €/MWh geslecht. De Cal-22 base-prijs is iets minder fel opgelopen, maar noteert toch met 95 €/MWh circa zes euro hoger in een week tijd.
Na het weekend hebben de EPEX-spotprijzen ook een sprong opwaarts gemaakt. Ondanks het zonnige weer, stond er weinig wind. Daardoor werd er een groter beroep gedaan op elektriciteitscentrales met opwekking uit de bekende fossiele brandstoffen. Zowel de base- als peakloadprijzen lagen de afgelopen dagen rond de 130 €/MWh. De hoogste uurprijzen naderden soms zelfs de 200 €/MWh. Maandagochtend was er nog slechts 1 uur net onder de 100 €/MWh, dat is sindsdien niet meer gebeurd.

Terugblik lange termijn:

De langetermijncontracten voor gas en elektriciteit (2023 en verder) hebben de stijgende lijn ook vastgehouden. Zoals onder het kopje ‘korte termijn’ reeds opgemerkt, lijken de noteringen voor 2023 een lichte versnelling in te zetten. Dat wordt met name veroorzaakt door de stijging van Q1-23. TTF-gas voor Cal-23 is daardoor namelijk sinds vorige week met bijna een cent opgelopen naar 23,65 €ct/m3. Het jaarblok 2024 ondervindt sinds begin deze maand weerstand om de 19-€ct grens te doorbreken. Terwijl het jaarblok 2025 daar vooralsnog ongeveer een cent onder blijft hangen.

Bij elektriciteit is de prijsstijging voor Jaarblok 2023 procentueel gezien in dezelfde orde van grootte als bij gas. De afgelopen week is deze zo’n tweeëneenhalve euro aangedikt tot 72,65 €/MWh.

Opvallend is, in tegenstelling tot bij gas, dat de baseprijs voor 2024 wel een duidelijke stijging laat zien. De huidige stand is 65,25 €/MWh en dat is namelijk ook een plus van 2,5 €/MWh  ten opzichte van vorige week geleden.

Lange termijn elektriciteitsprijzen stijgen met de emissierechten mee

Als oorzaak kunnen de almaar duurder wordende emissierechten aangewezen worden. Deze is na enige aarzeling bij het doorbreken van de 60 €/ton toch verder opgelopen. Woensdag aan het begin van de middag is Dec-21 EUA al even boven de 63 €/ton verhandeld. Het hoofd van de Europese Commissie voor de Emissiemarkt heeft onlangs aangegeven dat een prijs tussen de 50-80 €/ton past binnen de contouren van het ‘Fit for 55’-klimaatpakket. Deze uitspraak voedde het opwaartse sentiment, aangezien er daardoor voorlopig geen prijsinterventie door de Europese Commissie wordt verwacht.

Visie voor de komende week:

Gas en elektra korte termijn: 

Voor de komende week handhaven we onze verwachting van stevige gas- en elektriciteitsprijzen. In de weersverwachting doet de temperatuur in Noordwest Europa de komende dagen een stapje terug, maar blijft deze wel boven het langjarig gemiddelde hangen. Net als in de afgelopen week wordt er weinig wind en neerslag verwacht. Spotprijzen zullen naar verwachting in lijn zijn met die van de afgelopen dagen.

Meer LNG naar Europa

Begin volgende week wordt het Noorse onderhoud wat verder uitgebreid, met als gevolg nog ruim 10% extra exportcapaciteit die daardoor niet beschikbaar zal zijn.

Wel verwacht de markt voor de maand september meer LNG-schepen die het ruime sop naar Europa kiezen. De huidige verwachting is dat er in de komende september-weken ruim 20 schepen ingepland worden. Het overgrote deel koerst af op Frankrijk, maar momenteel zijn er ook 5 met de Gate-terminal als eindbestemming aangemerkt.

Als ook het Noorse onderhoud in de komende weken zonder verdere onverwachte gebeurtenissen afgerond kan worden, kan dit de markt wat lucht gaan geven. Ook eerste tekenen van vermindering van de gasvraag in Azië kunnen meehelpen. De Nederlandse gasvoorraden zijn momenteel zo’n 56% gevuld, terwijl deze een jaar geleden reeds voor driekwart gevuld waren.


Gas en elektra lange termijn: 

De elektriciteitsprijzen voor de verdere jaren lijken gevoeliger voor prijsstijging dan TTF gas. Dit gaat gepaard met de oplopende noteringen voor steenkool en EUA’s, ook voor de verdere jaren. Met name de blijvend hoge vraag naar steenkool in landen als China en India rechtvaardigen de huidige prijstoename voor de verdere toekomst.

De TTF gasprijzen voor de verdere jaren zijn in de afgelopen week zeer beperkt beïnvloed door het prijsgeweld van de nabije handelstermijnen. Nu Jaarblok 2023 ook omhoog begint te bewegen, is het de vraag hoelang de huidige weerstandsniveau’s voor 2024 (rond 19 €ct/m3) en 2025 (rond 18 €ct/m3) zich daaraan kunnen blijven onttrekken.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief AgroUpdate

Ieder kwartaal brengen wij de AgroUpdate uit. Een digitiale nieuwsbrief vol met interessante artikelen over de ontwikkelingen op de energiemarkten. Meld je hier aan.

Bekijk de marktvisie van vorige keer.

MARKTVISIE | Gasmarkt blijft volatiel

Gasmarkt | marktvisie

NIEUWS | Aankomend weekend gaat de zomertijd in

Zomertijd

MARKTVISIE | Gasprijzen zigzaggen weer omhoog

Gasprijzen | marktvisie

MARKTVISIE | Door zacht weer doen meeste energiemarkten toch weer een stapje omlaag

Energiemarkten