Marktvisie | Onrustige energiemarkten ondanks naderende vakantieperiode

Samenvatting:

• Extreme prijsbewegingen op korte termijncontracten houden aan
• Onrustige energiemarkten ondanks naderende vakantieperiode
• NordStream 2 mogelijk eind dit jaar beschikbaar
• Presentatie Europese klimaatplannen startpunt voor verdere onderhandelingen
• Olieprijs daalt nu OPEC-landen vorderingen lijken te maken, steenkool blijft sterk

Terugblik korte termijn: onrustige energiemarkten

De prijsvolatiliteit in de korte termijncontracten voor gas en elektriciteit is onverminderd hoog. De inkt van het marktnieuws van vorige week was nog niet droog of de noteringen schoten op vrijdag weer hard omhoog. De gasprijzen voor de tijdvakken tot en met het komende winterseizoen eindigden de dag circa 3 cent hoger naar de 36 €ct/m³. Bij elektriciteit was de stijging procentueel iets minder, maar een stijging van circa 5 euro/MWh richting de 90 euro/MWh is niet bepaald klein te noemen.

NordStream 2 mogelijk eind dit jaar beschikbaar

Na het weekeinde kwamen er berichten dat NordStream 2 mogelijk nog eind dit jaar in bedrijf genomen kan worden. De daadwerkelijke aanleg kan eind augustus gereed zijn, waarna er nog drie maanden nodig zijn om de noodzakelijke controles en (druk)testen af te ronden. Dit bericht had tot gevolg dat de hierboven beschreven prijsstijgingen bijna volledig teniet werd gedaan.

Kortstondige prijsopleving na klimaatvoorstellen EC

Het aangekondigde pakket aan klimaatvoorstellen dat de Europese Commissie, onder de noemer ‘Fit for 55 in 2030’, afgelopen woensdag 14 juli heeft gepresenteerd leidde aan het begin van de middag tot een kortstondige prijsopleving. Ditmaal onder aanvoering van de EUA prijs. In enkele minuten schoot deze dik 2 euro omhoog tot boven de 55 €/ton. Nog geen uur later stond echter alweer 52 €/ton op de schermen.

De inhoud van het gehele pakket om de CO₂-uitstoot drastisch terug te dringen moet duidelijk nog door de markt verwerkt en op waarde geschat worden. Er zal waarschijnlijk nog lang onderhandeld moeten worden om de tegenstanders ook over de streep te trekken. De eerste marktcommentaren zijn dat de inhoud van de voorgestelde plannen in lijn zijn met wat de markt verwachtte.
Sinds midden mei is 50 €/ton een prijs barrière waarvan de prijs al enkele malen is opgeveerd. Als de EUA-prijs op korte termijn door dat niveau zakt, betekent dat een kentering in de huidige opgaande trend die al in november vorige jaar is ingezet. In deze acht maanden is de EUA-prijs ruimschoots verdubbeld. Het EU maatregelen pakket zegt dat meer bedrijfstakken zullen moeten deelnemen aan het Europese emissiehandelssysteem (ETS), waardoor de EUA prijs een belangrijke rol zal blijven vervullen.

De APX spotprijzen trokken zich weinig aan van het prijshectiek op de andere korte termijnmarkten. De weersverwachting en de daarmee samenhangende elektriciteitsvraag en -aanbod bepalen de APX prijzen. Het uurpatroon is voor alle dagen redelijk vergelijkbaar. Uitzonderingen zijn de ochtenduren in het weekend, die rond de 70 €/MWh lagen. De uurprijzen in de avond lagen steevast rond de 100 €/MWh. Daarmee is het prijsniveau onveranderd hoog.

Terugblik lange termijn: 

De lange termijncontracten lieten zich in de afgelopen week wederom beperkt beïnvloeden door het prijsgeweld van de kortere termijn. De jaarcontracten voor 2023, 2024 en 2025 voor gas handelden ongeveer een halve cent op en neer rondom de respectievelijk 19, 17 en 16 €ct/m³. De baseprijs bij elektriciteit voor 2023 en 2024 schommelde met een vergelijkbare bandbreedte rondom de 57 en respectievelijk 60 €/MWh.

Oplopende steenkoolprijs

De prijs van steenkool is in de afgelopen week gestaag blijven oplopen. Cal-22 schoot woensdag in eerste instantie omhoog naar een nieuw hoogtepunt op 91,75 $/ton. De dalingen op de andere energiemarkten leidde vervolgens wel weer tot een daling naar de 90 $/ton. Maar ook voor de verdere jaren zijn inmiddels de prijsrecords aangescherpt.

Olieprijs daalt nu OPEC-landen vorderingen lijken te maken

Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) waarschuwde dat het uitblijven van een akkoord over de olieproductie van de OPEC-landen tot een verdere verkrapping van de oliemarkt zou leiden. En dat een verdere stijging van de olieprijs dan in de spreekwoordelijke pijplijn zit. Aan de opmars van de olieprijs kwam woensdag aan het einde van de middag abrupt een einde gekomen. Het bericht dat Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) nader tot elkaar gekomen zijn over het verhogen van de olieproductie deed de Brent-olieprijs in enkele uren zo’n drie dollar dalen, tot onder de 74 $/vat.

Visie voor de komende week:

Gas en elektra korte termijn: onzeker

Voor de korte termijn prijzen handhaven we onze verwachting op onzeker. De markten zijn erg beweeglijk: ieder bericht leidt tot grote prijsbeweging. Deze volatiliteit laat een aantal traders langs de zijlijn staan die de prijsontwikkeling liever even aankijken. De naderende zomervakanties gaan gepaard met een forse daling van de handelsvolumes. Minder volume versterkt de prijsbewegingen normaal gesproken. Verder zijn er genoeg ontwikkelingen te benoemen die zorgen voor het huidige onzekere sentiment:

• De Gate terminal is weer terug in bedrijf. Afgelopen week is een LNG-levering geweest en er wordt er voor het weekend nog 1 verwacht. De gasvoorraden zijn momenteel voor ongeveer een derde gevuld. Dat is slechts de helft van het gemiddelde niveau van de afgelopen drie jaar.
• Het onderhoud aan de NordStream 1 is inmiddels gestart en zal naar verwachting tot 25 juli duren. Duitsland wordt hierdoor het meest geraakt. Op het moment dat er een gastekort is bij onze oosterburen, zal er vaker gas uit Nederland worden geïmporteerd.
• Voor volgende week is er een hogere temperatuur met meer zon in de weersverwachting. Voor de elektriciteitsopwekking zou dat minder gasvraag kunnen betekenen. Voor de komende week verwacht de markt een gemiddelde APX spotprijs van 80-90 euro/MWh, wat vergelijkbaar is met wat we in de afgelopen week hebben gezien.

Gas en elektra lange termijn: onzeker

Voor de lange termijn handhaven we onze verwachting eveneens op onzeker. De termijnprijzen voor de verdere jaren gaan weliswaar minder op en neer, maar de prijsrichting voor de komende periode blijft onvoorspelbaar.
Het gepresenteerde EU klimaatplan zal de komende tijd nog genoeg stof voor discussie op gaan leveren. Aan de markt de schone taak om dit te waarderen in onder andere de EUA-prijs.

Ook de onzekerheid of de NordStream 2 gaspijpleiding wel of niet in 2021 al beschikbaar gaat komen zal voorlopig nog boven de markt blijven hangen. Elke keer dat daar informatie over naar buiten komt, reageren met name de gasprijzen direct. De extra capaciteit kan namelijk goed gebruikt worden gezien de achterblijvende vulgraad van de gasvoorraden.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief AgroUpdate

Ieder kwartaal brengen wij de AgroUpdate uit. Een digitiale nieuwsbrief vol met interessante artikelen over de ontwikkelingen op de energiemarkten. Meld je hier aan.

Bekijk de marktvisie van vorige week.