MARKTVISIE | Gasmarkt is op zoek naar evenwicht
Samenvatting:
- Vooruitzichten op temperatuur boven ‘normaal’ doet korte termijn prijzen dalen
- Toenemend LNG aanbod drukt ook op middellange termijn de gasprijs
- Grondstofprijzen bewegen in een zijwaartse trend
- Denemarken geeft als laatste land akkoord voor aanleg Nord Stream 2
Prijsontwikkeling in de afgelopen week:
| Gas in eurocent/m3 | 23 okt | 30 okt |
| TTF daggas | 10,20 | 10,90 |
| TTF nov ’19 | 15,10 | 13,40 |
| TTF jaar ’20 | 16,90 | 16,00 |
| Elektra in euro/MWh | 23 okt | 30 okt |
| OTC base nov ’19 | 46,40 | 43,95 |
| OTC peak ’20 | 56,75 | 56,50 |
| OTC base ’20 | 48,65 | 48,60 |
Terugblik korte termijn
GTS was genoodzaakt om diverse keren in te grijpen. Marktpartijen die hierop in konden spelen, profiteerden zelfs van negatieve gasprijzen voor hun extra afname om het systeem weer in balans te brengen.
Door de koude nachten van deze week maakte de daggasprijs na afgelopen weekend een sprongetje naar boven tot net boven de 11 ect/m3. Halverwege de week was weer een daling zichtbaar naar 10 ect/m3.
De vooruitzichten van mildere (nacht)temperaturen vanaf het komende weekend deed vooral de kortere termijnprijzen voor gas en elektra dalen. In de laatste dagen waarin het contract voor de maand november verhandeld kon worden, zakte deze prijs flink weg. In een week tijd ging er bij gas bijna twee cent vanaf. Woensdagmiddag handelde deze even onder de 13,5 ect/m3. De OTC-elektra prijs voor november ging ook ruim 2 euro/MWh omlaag. Base November handelde woensdag op het laagste punt net boven de 43 euro/MWh.
Daarnaast gaf het vooruitzicht van al maar toenemend LNG-aanbod behoorlijke druk op de gasprijs voor de korte tot middellange termijn. Contract voor December en ook Jaar 2020 lieten afgelopen week een daling van circa 1 ect/m3 zien.
De APX-prijzen hadden afgelopen week een vergelijkbaar verloop met de week ervoor: op de doordeweekse dagen oplopend tot 55-65 euro/MWh in de ochtend- en avondpieken. Gedurende de middaguren drukte het aanbod van zonne-energie de prijzen terug tot rond de 40 euro/MWh.
De onbalans elektra was relatief rustig en bewoog over het algemeen onder het APX niveau. Afgelopen dinsdag was het zonniger dan verwacht, waardoor de vraag lager was en het aanbod juist hoger. De onbalans zakte weg, met als gevolg dat marktpartijen anticipeerden door een deel van hun positie Intraday te verkopen. Aan het einde van de ochtend bleek dit iets te veel te zijn, waardoor er plotseling een tekort ontstond en de onbalans omhoog schoot tot bijna 250 euro/MWh. Tennet was zelfs genoodzaakt om gedurende korte tijd noodvermogen af te roepen.
Terugblik lange termijn
Bij de termijnprijzen van gas en elektriciteit voor de verdere jaren was deze week weinig te beleven. Het uitstellen van Brexit is zonder grote prijsbewegingen opgevangen. Verder was er weinig nieuws dat de prijzen in beweging konden krijgen. De prijsbewegingen bij zowel TTF0-gas als OTC elektra waren dan ook beperkt, maar wel licht dalend. WKK sparkspread voor de komende winterperiode is daardoor rond de 33 euro/MWh gebleven.
Hetzelfde beeld is bij andere grondstofmarkten zichtbaar:
- Brent olie is de afgelopen week niet buiten de smalle band van $60,5 tot $62 per vat uitgekomen. De afgelopen dagen is er een daling naar de onderkant van deze band.
- Steenkool liet de afgelopen week al een dalende lijn zien van $66 tot net onder de $64 per ton. Echter bezien vanuit een breder tijdsperspectief valt dit binnen een zijwaarts patroon ($62-$70) dat al vanaf de zomer zichtbaar is. $62 per ton is daarmee een belangrijk prijsniveau om in de gaten te houden in de komende week.
- Emissierechten zijn na het Brexit-uitstel weer terug geklommen naar de €26 per ton. En is daar de afgelopen week niet ver uit de buurt geweest.
Visie voor de komende week
Gas en elektra korte termijn
We wijzigen de verwachting voor de korte termijnprijzen van gas en elektra naar stabiel. Voor het weekend wordt meer wind verwacht. De APX-prijzen zullen daardoor, net als afgelopen weekend, naar verwachting laag zijn. Het weerbeeld wordt ook wisselvallig, maar de belangrijkste reden is dat de temperatuur ’s nachts zo’n 10 graden hoger zal zijn dan in de afgelopen week.
Vooruitlopend hierop is de daggasprijs donderdag reeds gedaald naar 10 ect/m3. Deze zal naar verwachting rond dit niveau blijven. Voor zowel gas- als steenkoolcentrales is de marge bij de huidige prijzen goed genoeg om te draaien. Er is dus voldoende aanbod, aangezien het onderhoudsseizoen inmiddels voorbij is. Bij deze lage daggasprijs is de marge op gasgestookte centrales hoger dan de steenkooltegenhanger. Mocht de temperatuur in de loop van de maand gaan stijgen, dan kan dat beeld omdraaien. De kans daarop is vooralsnog klein.
Zolang de temperatuur beneden gemiddeld is, zal er neerwaartse druk blijven op de gas- en elektraprijzen voor de komende maanden. Daalruimte lijkt bij de huidige prijsniveaus echter beperkt.
Gas en elektra lange termijn
We handhaven de verwachting voor de langere termijnprijzen voor TTF gas en OTC elektra komende week op stabiel. Een verdere daling bij steenkool en olie kan zowel gas als elektra verder doen dalen.
Na een week met weinig nieuws, werd op woensdag bekendgemaakt dat de Amerikaanse centrale bank de rente voor de derde keer in korte tijd met 0,25% heeft verlaagd. Het doel hiervan is om de economie te stimuleren. Ook werd duidelijk dat de Britten op 12 december naar de stembus zullen gaan voor vervroegde parlementsverkiezingen. Die moeten een einde maken aan de Brexit-patstelling die de Britse politiek verlamt.
Verder kwam het bericht dat Denemarken de laatste hobbels heeft weggenomen voor gaslevering vanuit Rusland naar Duitsland via de Nord Stream 2 pijpleiding. Alleen op Deens grondgebied moet de leiding nog gelegd worden. Aan het eind van het eerste kwartaal van 2020 zou gaslevering via deze route mogelijk moeten zijn. Deze extra capaciteit van 55 miljard m3 per jaar kan in combinatie met het aanbod aan LNG verdere neerwaartse prijsdruk geven op de langere termijn.
