Marktvisie | IJs nog niet gebroken tussen Rusland en het Westen

Samenvatting:

• Milde weersomstandigheden houden aan
• Termijnprijzen lijken minder volatiel te worden
• Diplomatieke gesprekken tussen Rusland en het Westen
• EUA corrigeert na bereiken nieuw prijsrecord

Terugblik korte termijn: IJs nog niet gebroken tussen Rusland en het Westen

Vergeleken met de afgelopen twee maanden is de prijsontwikkeling van de eerste handelsdagen van de maand februari relatief rustig geweest. Het prijsniveau van de gastermijnen tot en met de komende winter (Q1-23) bewoog zoals gebruikelijk het meest. Deze week kenmerkte zich door licht dalende prijzen, binnen een bandbreedte van zo’n 10 cent. De daggasprijs en de leveringsmaand maart-22 handelden in de afgelopen week grofweg tussen de 70-80 ect/m3. De korte termijn gasprijs beweegt momenteel naar de onderkant van de genoemde band. De prijsbewegingen lijken de laatste dagen ook wat minder te worden.

Naarmate de winter met de huidige milde temperatuur omstandigheden vordert, lijkt de angst voor lege gasvoorraden weg te ebben. De Nederlandse gasvoorraden zijn gezamenlijk nog voor ruim een kwart gevuld.

Diplomatieke gesprekken tussen Rusland en het Westen

Handelaren kijken al verder vooruit en laten zich momenteel vooral leiden door de onzekere situatie rondom Oekraïne. Aan het begin van de week ontmoetten de presidenten Poetin en Macron elkaar in Moskou. Het doel van het gesprek was om het onderlinge vertrouwen weer op te bouwen. Hoewel het ijs niet direct gebroken is, gaf de Russische president na afloop wel aan dat het gesprek een goede basis vormt voor mogelijke verdere stappen. Volgende week zal de nieuwe Duitse bondskanselier Olaf Scholz een bezoek brengen aan Moskou.

Verder worden de gasleveringen tussen Oekraïne en Slowakije door de markt nauwlettend in de gaten gehouden. Elke mee- of tegenvaller is direct in de prijs zichtbaar. De termijnprijzen van de maanden april-22 t/m mrt-23 zijn inmiddels het prijsniveau van de frontmaand maart-22 op zo’n twee €ct/m3 genaderd.

EPEX spotprijzen gedaald door stevige wind

De EPEX-spot uurprijzen zijn ook de afgelopen dagen omlaaggedrukt als gevolg van de stevige elektriciteitsopwekking uit wind. Opvallend is dat in de afgelopen week de gemiddelde prijs tijdens de peakuren (8-20u) elke dag minder dan 200 €/MWh was. Zondag- en maandagnacht zakten de uurprijzen zelfs enkele uren weg tot zo’n 10 euro/MWh.
Vanaf dinsdag is de capaciteit tussen Noorwegen (via de NorNed kabel) en Denemarken (via de Cobra kabel) weer volledig beschikbaar.

Terugblik lange termijn:

De handelstermijnen voor de verdere jaren laten nog steeds een licht stijgende lijn zien. Bij gas zijn de Jaarblokken 2024 t/m 2026 ruim een cent hoger dan vorige week, met respectievelijk 35, 28 en 24 €ct/m3. Ook de termijnprijzen van elektriciteit hebben een lichte stijging laten zien in de afgelopen week. Voor de jaarblokken 2024 t/m 2026 worden de baseprijzen ingeschat op respectievelijk 98, 92 en 85 €/MWh.

EUA corrigeert na bereiken nieuw prijsrecord

Handelaren in gas en elektriciteit kijken nauwlettend naar de prijsontwikkeling van de EUA-emissierechten en steenkool. Beide vertonen al enkele weken een gestage prijsstijging. Geruime tijd was bij de emissierechten een prijsplafond van 90 €/ton een niveau waarna een daling volgde. Dat zagen we begin december vorig jaar, maar ook aan het begin van dit jaar. Direct bij het begin van de februari maand is de 90 €-grens wel opwaarts doorbroken. Tot woensdagochtend steeg deze zelfs naar een nieuw record van ruim 97,5 €/ton. Het lijkt erop dat deze forse stijging veroorzaakt werd doordat handelaren die inspeelden op weer een daling, zich plots moesten indekken. Woensdagmiddag lijkt dit effect weer uitgewerkt te zijn, binnen enkele uren tijd is de EUA-prijs weer teruggezakt tot net boven de welbekende 90 €/ton.

Visie voor de komende week:

Gas en elektra korte termijn: 

De weersomstandigheden voor komende week blijven vrijwel onveranderd. Het blijft naar verwachting zacht voor de tijd van het jaar en de wind blijft ook een rol spelen. Na het weekend wordt het wisselvalliger met ook meer wind in de verwachting (4 à 5 Beaufort, dus matig tot vrij krachtig).
Verder staan er in de komende twee weken in totaal acht LNG-schepen in de planning bij de Gate-terminal. De aanvoer van vloeibaar gas blijft goed.
Nu er gesprekken gaande zijn tussen Rusland en het Westen, biedt dit kansen om de kou uit de lucht te nemen. Zolang er nog via diplomatieke weg naar een oplossing wordt gezocht, kan de gasprijs voor de korte termijn aan de onderkant van de bandbreedte (rond de 70 €ct/m3) blijven. De markt verwacht voor de EPEX-prijzen voor het komend weekend een prijsniveau van gemiddeld 140 euro/MWh en voor de werkdagen van volgende week een gemiddeld 175 euro/MWh. Dat is een niveau lager dan we de afgelopen weken gewend zijn.

Gas en elektra lange termijn: 

Het huidige sentiment voor de verdere jaren is bij gas nog opwaarts gericht. Europa is, in samenwerking met de Verenigde Staten, in gesprek met diverse landen om meer LNG beschikbaar te kunnen stellen voor de Europese markt. Momenteel is Europa voor ongeveer 40% van de gasvoorziening afhankelijk van Rusland. Tijdens de aanleg van NordStream 2 was duidelijk dat deze afhankelijkheid door de VS als een risico werd gezien. De VS zelf zijn ook van plan om hun LNG-productiefaciliteiten verder uit te breiden.

De vraag is hoelang de huidige spanningen aanblijven houden. Deze week bleek uit het gesprek tussen de Russische en Franse presidenten wel dat een diplomatieke oplossing, om een echte oorlog in Oekraïne te vermijden, mogelijk is. De oproep van Macron was om een nieuwe balans te vinden om Rusland te bedaren en tegelijkertijd om de Europese veiligheid te waarborgen. Zolang deze gesprekken lopen, blijft het mogelijk om de spreekwoordelijke kou uit de lucht te halen.

Bekijk de marktvisie van vorige keer.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief AgroUpdate

Ieder kwartaal brengen wij de AgroUpdate uit. Een digitale nieuwsbrief vol met interessante artikelen over de ontwikkelingen op de energiemarkten. Meld je hier aan.