MARKTVISIE | Gasmarkt is op zoek naar evenwicht
Samenvatting:
- Daggas prijs weggezakt naar 30 €ct/m3 door warm weer en veel wind; gasvoorraden zijn vol
- Sinds gisteren stijgen prijzen weer door normale temperaturen en naderend stiller weer
- CO2 emissieprijzen houden het hogere niveau vast
- Ook komende week vrij lage EPEX prijzen verwacht
| Gas in eurocent/m3 | 26 okt | 2 nov |
| TTF daggas | 46,7 | 41,1 |
| TTF dec ’22 | 130,5 | 121,0 |
| TTF jaar ’23 | 134,5 | 126,2 |
| TTF jaar ’24 | 100,5 | 100,3 |
| Elektra in euro/MWh | 26 okt | 2 nov |
| OTC base dec’22 | 319,5 | 297,5 |
| OTC peak ’23 | 418,0 | 392,0 |
| OTC base ’23 | 347,5 | 333,8 |
| OTC base ’24 | 227,0 | 228,0 |
Terugblik korte termijn:
Daggasprijs diep weggezakt door warm weer en veel wind; gasvoorraden vol
Afgelopen week bewoog de daggasprijs rond 30 €ct/m3. Het warme weer voor de tijd van het jaar en goede windkracht leidden tot een lage vraag naar gas. Intussen ging de LNG aanvoer door en aangezien de gasvoorraden (bijna) 100% gevuld zijn, ontstond een overschot aan gas. Gisteren (woensdag) in de loop van de dag liepen de prijzen op door naderende lagere of liever gezegd: normale temperaturen en doordat voor vrijdag tot en met zondag weinig wind verwacht wordt. Het prijseffect was net zo heftig als de daling vorige week: van 30 naar 75 €ct/m3 binnen 1 dag. Dit is een logische beweging want zonder acuut gasoverschot zou de daggasprijs ongeveer gelijk moeten zijn aan de prijs voor de komende wintermaanden.
De Nederlandse gasvoorraad is afgelopen week na twee weken van daling door de ombouw van berging Grijpskerk van hoogcalorisch naar laagcalorisch gas weer toegenomen en staat nu op 92%. In de landen om ons heen is de vulgraad intussen >99%. In dit licht is het opvallend dat de prijzen voor de komende wintermaanden en de maanden verderop in 2023 gisteren mee opgelopen zijn met de daggasprijs. Zo steeg de prijs voor december 2022 van 115 naar 135 €ct/m3. Dit terwijl LNG in Azië voor december 2022 op ca 93 €ct/m3 handelt. Kwartaal 1 2023 handelt rond 105 €ct/m3 in Azië.
Verre tijdvakken niet gedaald, stijging sparkspread omgebogen
De gas- en elektriciteitsprijzen voor 2024 en verder waren afgelopen week stabiel. De nieuwe inzichten hebben namelijk alleen impact op de vraag-aanbod situatie voor komende winter en wellicht voor de winter erna. De elektriciteitsprijs daalde tot en met maandag minder dan de gasprijs of steeg zelfs. Dit was het effect van blijvend stevige prijzen voor CO2 emissierechten (81 tot 85 €/ton). Hierdoor steeg de WKK sparkspread voor de meest tijdvakken. Vanaf dinsdag zien we dalende steenkoolprijzen voor de lange termijn, waardoor de laatste dagen de sparkspreads weer dalen.
De termijngasprijzen tot en met 2025 blijven in de ban van schaarste. We zien voor 2024 ook een aanzienlijk prijsverschil tussen TTF en met LNG in Azië, voor 2025 is er ook nog verschil maar minder. Voor 2026 liggen de prijzen in beide gebieden op ruim 40 €ct/m3, wat we als een normale prijs kunnen beschouwen. Afgelopen week werd bekend dat de drijvende LNG ontvangst unit in Lubmin (Duitsland) conform planning in december a.s. in gebruik genomen zal worden en op jaarbasis 4,5 miljard m3 kan invoeden op het Duitse net. De prognose is dat Duitsland met deze unit en zeven andere projecten in de loop van 2024 circa 34 miljard m3 gas per jaar kan importeren. Als daar de 9 miljard m3 uit Delfzijl bijgeteld wordt, is dan ruim 70% van de Russische gasaanvoer uit 2021 (58 miljard m3) vervangen door LNG aanvoer. Ofwel bijna 50% van het totale jaarverbruik van Duitsland. Mits er wereldwijd voldoende LNG beschikbaar is, zou de vraag-aanbodsituatie in Europa vanaf winter 24-25 moeten normaliseren met zonder Russische aanvoer uit alle noordelijke leidingen. De markt durft hier gezien de prijszetting blijkbaar nog niet op te rekenen.
Terugblik EPEX- en daggasprijzen:
Lage EPEX- en onbalansprijzen
De lagere gasprijzen in combinatie met een flink windaanbod deed de EPEX- en onbalansprijzen elektriciteit dag na dag dalen. Afgelopen weekend varieerden de uurprijzen nog tussen 80 en 150 €/MWh, wat vergelijkbaar was met vorige week, maar de laatste dagen variëren de uurprijzen tussen net boven nul en 120 €/MWh. Er zijn geen negatieve uurprijzen op de EPEX genoteerd, uiteraard wel op de onbalans. Zij het dat de onbalansprijzen beperkt en kortdurend negatief bleven. De onbalansprijzen bewogen afgelopen week vrij fors, maar de spikes waren vrijwel altijd hele kortdurend. Er waren afgelopen week twee kortdurende noodvermogen afroepen opwaarts: op maandag en woensdag.
De contractprijzen voor nood- en regelvermogen zijn de afgelopen weken trendmatig gedaald met de spotprijzen. Noodvermogen noteert 4,5-10 €/MW,dag, waarbij afregelend vermogen tot 15 €/MW,uur noteert voor sommige weekend dagen.
Verwachtingen voor komende week:
De komende dagen staat er veel minder wind en zijn de temperaturen lager. Ondanks dat noteert baseload elektriciteit voor dit weekend slechts 104 €/MWh. Vanaf volgende week dinsdag neemt de wind weer behoorlijk toe. Baseload elektriciteit voor volgende week handelt daarom voor slechts 155 €/MWh. Voor de week erna (week 46) wordt duidelijk minder wind en daardoor fors hogere spotprijzen verwacht. Al blijft de temperatuur relatief hoog en zit er geen kou in het weerbericht.
De LNG aanvoer blijft op peil dankzij het prijsverschil tussen TTF en Azië voor de komende maanden. Op Gate en Delfzijl worden tot en met dit weekend maar liefst 6 schepen verwacht. In Engeland worden in de komende 3 weken in totaal 14 schepen verwacht. Dit moet voldoende zijn en betekent in combinatie met de weersverwachting weinig onttrekking aan gasvoorraden.
De TTF daggasprijs zou onder deze omstandigheden moeten tenderen naar de Aziatische LNG prijs, ofwel ca 90 €ct/m3. Voor de prijs van de komende wintermaanden geldt hetzelfde. Opvallend is dat TTF voor levering december en de maanden erna nog steeds behoorlijk hoger noteert. Mogelijk de het EU maatregelenpakket dat eind november verwacht wordt, hierop ingrijpt.
Bekijk de marktvisie van vorige keer
