MARKTVISIE | Gasprijzen zomer’25 hoger dan winter’25
Het zijn roerige tijden, ook als het gaat om energie. Welke energiestrategie kun je het beste hanteren als tuinder, welke koers moet je varen? Het antwoord is niet eenvoudig, maar het is vooral zaak om verschillende scenario’s door te rekenen, op basis hiervan besluiten te nemen én hierover continu in gesprek te blijven met de EnergieSpecialisten van AgroEnergy.
De basis voor een goede energiestrategie begint met het in kaart brengen van je warmte- en belichtingskosten in relatie tot de verwachte productopbrengst binnen je bedrijf. “Daarna is het zaak om een energiestrategie op te stellen die klopt met de verkoopstrategie van je producten”, benadrukt AgroEnergy-directeur Peter van den Berg. “Op basis van de vastgestelde strategie ga je vervolgens energie kopen of verkopen. Op die manier breng je je positie in balans, bijvoorbeeld wat betreft de WKK-sparkspread.”
De genoemde stappen om te komen tot een goede energiestrategie zijn in feite al jarenlang onveranderd, geeft Van den Berg aan. “Alleen is de situatie extremer geworden en zijn er veel hogere bedragen mee gemoeid. Hierdoor kunnen de energiekosten een groter effect hebben op je teeltstrategie.”
Van den Berg benadrukt dat het belangrijker is dan ooit om zaken goed door te rekenen. “Je mag er niet zomaar vanuit gaan dat een teeltregime dat tot en met vorig najaar altijd rendeerde, dat nu nog steeds doet. Je moet ieder aspect onder de loep nemen en wat dit betreft inzichten genereren, om de juiste beslissingen te kunnen nemen”, geeft hij aan. “Maak bijvoorbeeld voor de komende zomermaanden een berekening van de CO2-kostprijs. Het kan zijn dat je zonder termijnposities gemiddeld 100 euro per MWh krijgt tijdens de CO2 uren bij een gasprijs van 95 cent per m3. Dit betekent dat CO2 tot 30 cent per kilo kost, afhankelijk van de mate waarin je de warmte nuttig kunt inzetten. Hoeveel CO2 kun je dan rendabel produceren? Dat zijn vragen die je jezelf moet stellen.”
De AgroEnergy-directeur geeft ook aan dat het raadzaam is om de warmtekostprijs inzichtelijk te maken voor komend najaar en winter. En te kijken of je teelt wellicht toekan met een iets lagere temperatuur. “Onderzoek ook of je je belichtingsstrategie kunt aanpassen en wat de impact is op je productie en omzet. Mogelijk is de conclusie dat minder of zelfs totaal niet belichten de beste optie is. En bepaalde maatregelen die altijd al verstandig waren zijn dat ook vandaag de dag nog. Denk bijvoorbeeld aan het zoveel mogelijk beperken van je ketelinzet. De WKK is namelijk te allen tijde goedkoper.”
Verder is het volgens Van den Berg zaak om je prijsrisico zoveel mogelijk te bewaken en vooraf te bedenken welke alternatieven er zijn. “Het is bijvoorbeeld prima om actief te zijn op de dagmarkt, maar vergelijk dit wel vooraf met het vastleggen van termijnprijzen. En bedenk welke opties je hebt als de dagprijzen de verkeerde kant uitgaan. Zodat je niet onverwacht voor het blok komt te staan.”
Het is niet waarschijnlijk dat de extremen op de gas- en elektriciteitsmarkt snel zullen verdwijnen. De politiek stuurt namelijk op een snelle en sterke vermindering van de gasimport uit Rusland. “Dat betekent dat we de komende jaren aan ‘het infuus’ van LNG hangen. De integrale kostprijs van LNG uit Amerikaans schaliegas bedraagt 40 cent per m3. Dit zou een structurele prijsbodem kunnen zijn. Het verschil met de huidige prijzen is groot; dit is het effect van speculatie en angst.”
Het is volgens Van den Berg niet zeker dat er voldoende gas beschikbaar zal komen om de gasvoorraden op 1 oktober op het gewenste niveau te hebben. “Hamvraag is dan of de overheid gaat ingrijpen. Gaat ‘Groningen’ bijvoorbeeld toch meer produceren of niet? Dat zou een groot verschil maken. Dit item wordt vooral actueel als het komende winter koud wordt.”
Structureel is volgens Van den Berg echter sprake van een wijziging in het evenwicht op de gas- en elektriciteitsmarkt. “Het is aannemelijk dat deze energiecrisis de energietransitie gaat versnellen. En deze transitie zal de prijspatronen op de markten ingrijpend veranderen. Dat brengt voor de glastuinbouw niet alleen bedreigingen met zich mee, maar ook kansen. Benut deze en zorg dat je goede inzichten vergaart. Het is belangrijk om dat in eerste instantie te doen voor de korte termijn, maar vergeet ook de lange termijn niet. De prijsverhoudingen voor de lange termijn zijn namelijk heel anders. Kijk daar realistisch naar..”
De AgroEnergy-directeur benadrukt dat het per bedrijf verschilt wat de juiste energiekeuzes zijn. “Het is echt een kwestie van maatwerk. Onze EnergieSpecialisten kunnen glastuinders helpen om goede keuzes te maken. Zij kijken samen met de ondernemer welke specifieke opties er zijn en wat de impact hiervan is. Het is cruciaal om informatie en ideeën te blijven uitwisselen. We hebben namelijk maximale creativiteit nodig om in iedere situatie de slimste oplossing te verzinnen. Onze EnergieSpecialisten helpen hier graag bij!”