Rust en houvast. Dat zijn voor Herald van der Knaap van Knaap Zwartendijk BV de belangrijkste winstpunten van de EnergieMonitor. De trostomatenteler maakt sinds april 2022 gebruik van deze dienst van AgroEnergy. De EnergieMonitor geeft hem inzicht in de gerealiseerde energiekosten én vooral in de toekomstige kosten voor gas en elektriciteit. “Je weet waar je staat. Dat is heel prettig, vooral in deze roerige tijden op energievlak.”
De neven Herald en Philip van der Knaap runnen al ruim dertig jaar samen een trostomatenbedrijf. In 1992 namen ze de tuin van Heralds vader in het Westland over, om later twee nieuwe locaties te bouwen in Monster en Honselersdijk. “Deze laatste locatie, van zes hectare, hebben we twee jaar geleden verkocht”, vertelt Herald van der Knaap. “Er had iemand interesse om deze tuin te kopen en die kans wilden we niet voorbij laten gaan. We zijn namelijk beiden in de vijftig en hebben geen zicht op een opvolger.”
Door deze stap omvat het bedrijf vandaag de dag nog 3,4 hectare kas, aan de Zwartendijk in Monster. Hier telen de ondernemers grove trostomaten, van het ras Merlice. Deze zetten ze in de markt onder de merknaam Cleopatra. “Hiermee hebben we in de loop der jaren een vaste marktpositie verworven”, stelt Van der Knaap. “De Cleopatra-trostomaat staat voor een betrouwbare en uniforme kwaliteit.”
Overzichtelijk energieplaatje
Het energieplaatje van Knaap Zwartendijk BV is redelijk overzichtelijk. Er hangt namelijk geen belichting en het bedrijf is uitgerust met een ketel en een WKK. Deze heeft een vermogen van 1,5 MW. “We zetten nauwelijks ketelgas in; vorig jaar draaiden we voor 98 procent op WKK-gas. Dat is in deze tijden verreweg het meest interessant. De gasprijs is weliswaar hoog, maar daar staat ook een goede stroomprijs tegenover. Vorig jaar hadden we behoorlijk wat gasposities vastgelegd, dit jaar hebben we alleen nog posities voor het eerste kwartaal. Door de relatief gunstige gasposities die we hebben en het feit dat we de stroom goed kunnen verkopen, komen onze kosten voor gas en stroom – de zogeheten commodity-kosten – per saldo uit op nul. We laten de WKK daarnaast alleen draaien op momenten dat de stroomprijzen goed zijn “, geeft Van der Knaap aan.
Verder wisten de telers hun gasverbruik de afgelopen twee jaar ook fors te reduceren. “Vorig jaar hadden we nog slechts 26 m3 warmte-gas per vierkante meter nodig. Als iemand me een paar jaar geleden had verteld dat we met zo weinig gas toe konden, had ik diegene uitgelachen. Maar nu blijkt het teelttechnisch eigenlijk best goed te gaan. Omdat we de WKK nu niet meer de hele dag inzetten, maar alleen bij goede elektriciteitsprijzen, zijn we wel meer CO2 van de OCAP-leiding gaan inzetten.”
Klankbord en sparringpartner
Van der Knaap wordt bij het bepalen van zijn energiestrategie begeleid door Tom van Dijk, EnergieSpecialist bij AgroEnergy. “Herald doet de dagelijkse biedingen van de WKK-stroom op de elektriciteitsmarkten zelf en legt ook zelf zijn gasposities vast, maar we kijken wel regelmatig samen hoe het loopt”, vertelt Van Dijk. “Wat gaat goed, waar moeten we bijsturen en hoe kunnen we de langetermijnstrategie het beste vormgeven, om de kosten te beheersen? Ik ben voor Herald vooral een soort klankbord, een sparringpartner.”
De teler beaamt dat. “Als ik een probleem heb of ergens over twijfel, dan bel en overleg ik met Tom. Bijvoorbeeld als ik me afvraag of ik gas al dan niet zal vastleggen tegen een bepaalde prijs.”
Inzicht in gemaakte en toekomstige kosten
Toen de energieprijzen eind 2021 steeds verder de hoogte in schoten, had Van der Knaap echter behoefte aan méér houvast. “Ik wilde meer inzicht in waar ik stond qua energiekosten en hoe mijn kostenplaatje er richting de toekomst uit zou zien. Toen Tom aangaf dat ik kon meedraaien in een pilot met de nieuwe dienst EnergieMonitor greep ik die kans dan ook met beide handen aan.”
De dienst, die draait via de handelsportal EnergyManager van AgroEnergy, geeft telers inzicht in de energiekosten uit het verleden, maar vooral ook richting de toekomst. “Telers kunnen enerzijds terugkijken, welke volumes ze hebben verbruikt en hoe hoog hun energiekosten waren. Er wordt zowel inzicht geboden in de gas- als in de stroomkosten; dat is een groot voordeel”, legt Van Dijk uit. “Anderzijds geeft de dienst ook een goed inzicht in de toekomstige energiekosten. Op basis van de volumes aan gas en elektriciteit die de klant verwacht te verbruiken, de stroom- en gasposities die hij al heeft en de actuele marktprijzen berekent de tool wat de teler kan verwachten aan kosten. En dit wordt dagelijks geactualiseerd, aan de hand van de actuele energieprijzen en eventuele nieuw ingenomen posities. Dat helpt telers bij het bepalen van de juiste energiestrategie.”
Veel belangstelling
EnergieSpecialist Tom van Dijk geeft aan dat telers juist in deze roerige tijden op energievlak veel behoefte hebben aan informatie en inzichten. “Dat was voor ons ook aanleiding om deze tool, die we intern al langer gebruikten, beschikbaar te maken voor klanten. Na een succesvolle pilot vorig jaar, is de EnergieMonitor in januari van dit jaar officieel gelanceerd. En de belangstelling is groot: in deze dynamische energiemarkt is het belangrijk om continu inzicht te hebben in waar je staat en wat je kunt verwachten. Je kunt de EnergieMonitor eigenlijk zien als een prognose voor je energiekosten. En deze kun je als ondernemer ook weer gebruiken bij overleggen met bijvoorbeeld accountants en banken.”
Rust en houvast
Van der Knaap raadpleegt de EnergieMonitor enkele malen per week, om te kijken hoeveel hij de afgelopen maanden betaalde voor energie en wat hij kan verwachten voor de komende maanden en jaren. “Het fijne is dat alles heel overzichtelijk staat weergegeven, in tabellen en grafieken. Gaskosten, opbrengst van elektraverkoop, de verbruikte hoeveelheid gas, et cetera. En dat in combinatie met een doorkijk naar de toekomst. Hierdoor zie je in één oogopslag waar je staat. En neem je een nieuwe positie in, dat zie je meteen wat het effect is. Dit alles geeft rust en houvast. En hierdoor hoef ik ook niet meer steeds met Tom te bellen om zaken helder te krijgen. Maar we gebruiken de EnergieMonitor wel als Tom langskomt: de info uit deze tool is uitermate waardevol bij het bepalen van de toekomstige koers.”
Verdere doorontwikkeling EnergieMonitor
De EnergieMonitor zal de komende tijd verder worden doorontwikkeld, geeft Tom van Dijk aan. “We willen bijvoorbeeld ook de CO2-footprint van een bedrijf meenemen in de EnergieMonitor. In feite willen we de tool laten meebewegen met de verduurzamingsslag die de tuinbouw moet maken.”
Volgens Herald van der Knaap is dat ook een must: “Dit zal de toegevoegde waarde van deze dienst nóg groter maken. En zoals ik al aangaf: deze is al groot. Want we besparen ook nog eens tijd. Ik hoef namelijk niet meer uit te zoeken hoeveel ik nu precies betaal voor gas en stroom, het staat allemaal overzichtelijk bij elkaar.”