ARTIKEL | Congestie stelt tuinbouw voor nieuwe uitdagingen, maar biedt ook kansen
Datagestuurd telen is de standaard bij Vereijken Kwekerijen. Omdat de ondernemers wat dit betreft ook stappen wilden zetten op het gebied van energie, laten zij sinds twee jaar energierapportages opstellen door AgroEnergy. In een nieuw artikel in KAS Magazine vertellen Pieter van den Homberg van Vereijken en EnergieSpecialist Robert Meijer van AgroEnergy hoe zij door middel van rapportages grip houden op de energiekosten.
Vereijken Kwekerijen hoort tot de toonaangevende tomatenproducenten van ons land. Het bedrijf, dat wordt geleid door Hans en Eric Vereijken, omvat zes teeltlocaties met een totaaloppervlak van circa 50 hectare. Vijf locaties bevinden zich in Oost-Brabant, daarnaast heeft het bedrijf sinds enkele jaren een vestiging in het Westland. Ook hebben de Vereijkens nog twee verpakkingslocaties, waar het product verkoopklaar wordt gemaakt. “We telen overwegend cocktailtomaten. Een groot deel hiervan wordt vermarkt onder de vlag van Tasty Tom. Onze afzet loopt via ZON Unigrow”, vertelt Pieter van den Homberg. Hij is Energie- en QA-manager bij het bedrijf.
De opzet van het bedrijf is behoorlijk complex: naast de zes teeltlocaties kent iedere vestiging ook nog verschillende teelten. “Om die reden zegt informatie over de kosten en opbrengsten per kas ons niet zoveel; we willen vooral zo goed mogelijk grip houden op het rendement per teelt”, zegt Van den Homberg. “Daarom worden parameters als productie en arbeid continu gemonitord, voor iedere teelt afzonderlijk. Dit proces is volledig geautomatiseerd.”
Tijdrovend en foutgevoelig
De kassen van het bedrijf worden verwarmd met gas, elf WKK’s met een totaal vermogen van 25,8 MW worden ingezet om de belichting te laten draaien.
De energiekosten en -opbrengsten per teelt hield Van den Homberg tot enkele jaren geleden nog handmatig bij, in een Excel-document. Dit was erg tijdrovend en lastig betrouwbaar te houden, geeft hij aan. “Ik was hier heel wat uren mee bezig en Excel kent wat dit betreft toch een bepaalde foutgevoeligheid. En naarmate er meer locaties bijkwamen, werd het allemaal steeds complexer. Om meer grip te krijgen op onze energiekosten en -opbrengsten wilden we dit daarom anders inrichten en verder automatiseren. We stemden namelijk ook onze begroting af op deze cijfers. Daarop zijn we in zee gegaan met AgroEnergy.”
Wekelijkse rapportages
Sinds 2020 ontvangt Vereijken Kwekerijen wekelijks energierapportages vanuit AgroEnergy. Het gaat hierbij om twee verschillende rapportages. “Enerzijds leveren we rapportages met daarin de kosten en het verbruik aan warmte en elektriciteit per vierkante meter per teelt”, vertelt Robert Meijer. Hij is EnergieSpecialist bij AgroEnergy. “Hierbij geven we zowel inzicht in de kosten en opbrengsten van de afgelopen week als in de cumulatieve kosten, van het teeltseizoen tot nu toe.
Daarnaast levert AgroEnergy wekelijks een rapportage aan met diverse KPI’s en kengetallen. “Dan gaat het bijvoorbeeld om het rendement van de WKK, de hoeveelheid elektriciteit die is ingekocht op de dagmarkt, et cetera. Dit helpt de ondernemers en hun medewerkers om te beoordelen hoe ze hebben gescoord en of de diverse installaties optimaal zijn ingezet.”
Kritischer op inzet belichting
Door de rapportage zijn we veel kritischer geworden op de inzet van belichting en koppelen we de kosten hiervan ook steeds meer aan de productiecijfers. Op die manier kunnen we beter bepalen of belichten al dan niet interessant is. En de teeltmannen geven hierbij ook aan welke ‘rek’ er wat dit betreft nog in de teelt zit; we zoeken echt samen naar oplossingen.”
De energiemanager geeft aan dat ook afzettechnische overwegingen hierbij een rol spelen; het behoud van klanten is ook belangrijk. “De rapportages van AgroEnergy helpen ons om, binnen dit brede speelveld, de juiste afwegingen te kunnen maken. De afgelopen periode hebben we al diverse malen het besluit genomen om niet of minder te belichten.”
Snel schakelen
Van den Homberg geeft aan dat de rapportages van AgroEnergy hem niet alleen extra data verschaffen, maar dat deze ook een stuk betrouwbaarder zijn dan de gegevens die hij voorheen gebruikte. Dit geeft een beter houvast bij het opstellen van begrotingen. “En niet te vergeten: het feit dat ik de Excel-bestanden niet steeds hoef bij te werken, scheelt een heleboel uren. In die zin hebben de energierapportages hun meerwaarde ruimschoots bewezen. Dat we meer inzicht hebben in en grip op ons energieverbruik en -kosten -zowel op bedrijfsniveau als per specifieke teelt – is de grootste winst.”
De energiemanager geeft aan dat de rapportages zeker in deze tijden van hoge energieprijzen een grote toegevoegde waarde hebben. “De rapportages hebben ons absoluut geholpen om deze winter goed door te komen. En last but not least: onze afdeling controlling gebruikt de data uit de rapportages – waarin ook zaken als netwerkkosten, energiebelasting, et cetera zijn opgenomen – ook om de binnenkomende energiefacturen te checken. Ook daarin schuilt een belangrijke meerwaarde.”
Op termijn wil Van den Homberg gaan werken met dag- in plaats van weekrapportages. “Op die manier kunnen we energietechnisch nog beter de vinger aan de pols houden en sneller schakelen als dat nodig is. Daarover zijn we nu in overleg met AgroEnergy.”
