Marktvisie|Recordprijzen op intraday elektriciteitsmarkten

Samenvatting:

  • De prijzen op de APX en de intraday elektriciteitsmarkten gingen door het dak afgelopen dinsdag, door warm en windstil weer en gebrek aan conventionele centrales
  • Noors onderhoud leidde tot erg laag gasaanbod
  • CO2 emissierechten sterk gestegen door vermoed krapper EU beleid
  • Korte termijn elektriciteitsprijzen lijken ook in de komende week vrij hoog te blijven

Prijsontwikkeling in de afgelopen week:

Gas in eurocent/m39 sept.16 sept.
TTF daggas10,6010,90
TTF okt. ’2010,5511,20
TTF jaar ’2112,8013,40
Elektra in euro/MWh9 sept.16 sept.
OTC base okt. ’2038,6540,00
OTC peak ’2147,5048,70
OTC base ’2140,7042,50

Terugblik korte termijn

De korte termijnmarkt voor elektriciteit was afgelopen week sterk in beweging. De onbalans is al een paar weken onrustig doordat er veel centrales in onderhoud zijn in Frankrijk ook in Nederland, waardoor er weinig flexibel vermogen beschikbaar is. Dit meldden we vorige week al. Maar toen was de verwachting nog dat er deze week goede windkracht zou zijn en dat viel maandag en dinsdag erg tegen. Ook had de markt de elektriciteitsvraag als gevolg van de warmte onderschat. De gemiddelde APX prijs was op zondag rond 20 euro (van enkele uren licht negatief na het middaguur tot net boven 50 euro/MWh in de avond, was deze op maandag al gemiddeld 55 euro met hoogste prijs van 120 euro/MWh om 19u. Dinsdag was nog hoger met  gemiddeld bijna 80 euro, met een hoogste prijs op 189 euro/MWh om 19u. De intraday markt ging dinsdagavond helemaal los: overal in Noordwest Europa zijn op het piek moment deals gedaan voor >1000 euro/MWh in het piekkwartier en 400-500 euro/MWh was normaal. Daar waar de onbalansprijs tot dan toe gemiddeld achterbleef, doordat de pieken zelden meer dan een halfuur waren, bleef deze van 18:30-20:00 uur tussen 500-700 euro/MWh hangen en het uur erna rond 300 euro/MWh. Op dat moment waren partijen duidelijk aan het arbitreren tussen de extreem hoge intraday en onbalans, wat voor Tennet reden was om rond 19u noodvermogen opregelen af te roepen om het net overeind te houden.

Sinds gisteren (woensdag) is er weer wat meer wind, maar de productiebeperkingen en het mooie weer houden de prijzen hoog. De gemiddelde APX prijs is nog steeds rond 50 euro/MWh. Baseload voor dit weekend handelde gisteren rond 37 euro/MWh, voor volgende week op 43 euro/MWh. Dat geeft aan de markt krapte blijft verwachten.

Er werd deze week gepubliceerd dat er intussen 5700 MW aan windvermogen in Nederland draait, waarvan 4000 MW op land en 1700 MW op zee. In 2023 zal dit verdubbeld zijn en in 2030 verdrievoudigd. Prijsbewegingen zoals afgelopen week zullen in de toekomst naar verwachting normaler worden.

Daggasmarkt erg rustig

In vergelijking met de elektriciteitsmarkten was de daggasmarkt erg rustig.  Waarschijnlijk door het vele onderhoud was de invloed op de gasprijs beperkt. Eind vorige week namen de prijzen wat af, tot net onder 10 ct/m3, maar door extra storingen in de Noorse gasaanvoer bovenop de al lage aanvoer door onderhoud liep de prijs in de afgelopen dagen weer op richting 11 ct/m3.  De stijging in de prijzen voor het 4e kwartaal waren groter. Hier speelde vooral orkaan Sally die nu over de golf van Mexico trekt en opnieuw een fors deel van de olie- en LNG-exportcapaciteit stillegt. De markt verwacht dat dit het herstel van de LNG leveringen vanuit de VS in oktober deels zal verhinderen. Het Noorse onderhoud heeft echt wel effect gehad: de vulgraad van de gasopslagen in de UK is tussen eind augustus en 15 september met 9% gedaald.

Terugblik lange termijn

De lange termijnmarkten werden afgelopen week gedomineerd door de speculatie op CO2 emissierechten en de orkanen. Eind vorige week werd het gerucht bevestigd dat de Europese Commissie streeft naar 55% vermindering in de hoeveelheid CO2-rechten in plaats van de geplande 40% per 2030. Nog deze maand wordt verwacht dat dit formeel gemeld zal worden. Daarop werd de daling in de weken ervoor naar onder 27 dollar/ton (dec21), ongedaan gemaakt door een snelle stijging naar ruim 30 euro/MWh. Gisteren stabiliseerde de prijs en vandaag loopt de prijs omlaag, maar de onzekerheid blijft. Orkaan Sally heeft ook een behoorlijke impact op de olie exporten uit de VS, waardoor de Brent olieprijs (nov20) steeg van 39,5 naar 42 dollar/vat. Het algehele opwaartse sentiment duwde ook de steenkoolprijs (cal-21) omhoog van 56,5 naar 58,5 $/ton.

De termijnprijzen voor gas en elektriciteit volgden deze beweging: gas is ca 0,5 ct/m3 omhoog en OTC elektriciteit ca 1,5 euro/MWh. De WKK sparkspread profiteert van deze ontwikkeling; deze is voor de meeste tijdvakken met ca 1 euro/MWh gestegen in de afgelopen week.

Visie voor de komende week

Gas en elektra korte termijn

Het weerbericht geeft aan dat het tot en met komende dinsdag warm en droog weer blijft met matige wind. Vanaf midden volgende week wordt het kouder en wisselvallig weer.

De elektriciteitsmarkten geven aan dat de APX prijzen licht zullen dalen, en dus relatief hoog blijven. De onzekerheid op de prijzen is groot. Dat geldt ook voor de prijzen van de frontmaanden.

De beweging van de daggasprijzen is eveneens onzeker. De gasexporten vanuit Noorwegen zullen sterk toenemen in de komende 2 weken en staan er 5 LNG aanlandingen in de UK gepland voor de komende 10 dagen. Bij Gate arriveert vrijdag een volle tanker. Tegelijk moeten de gasopslagen aangevuld worden en komen gascentrales weer in productie. En de gasmarkt is altijd onzeker over de vraag-aanbodverhoudingen bij aanvang van het nieuwe gasjaar op 1 oktober.   

Gas en elektra lange termijn:
Voor de lange termijn handhaven we onze verwachting: onzeker. Belangrijkste drijver zijn de grondstofprijzen en vooral de CO2 emissierechten. Op de richting daarvan is geen pijl op te trekken. De onzekerheid over de Franse kerncentrales blijft boven de markt hangen. Anderzijds neemt het aantal besmettingen van COVID 19 fors toe en daarmee de economische impact van maatregelen. De OPEC heeft haar vraagverwachting voor komende winter om die reden al omlaag bijgesteld.



NIEUWS | Aankomend weekend gaat de zomertijd in

Zomertijd

MARKTVISIE | Gasprijzen zigzaggen weer omhoog

Gasprijzen | marktvisie

MARKTVISIE | Door zacht weer doen meeste energiemarkten toch weer een stapje omlaag

Energiemarkten

MARKTVISIE | Gas stijgt licht, elektriciteit stijgt harder

Gas stijgt