MARKTVISIE | Cocktail aan prijsopdrijvende factoren deze week
Samenvatting:
- Meer wind en hogere temperaturen geven prijsdruk
- Vloeibaar gas mondjesmaat naar Europese havens
- Beperkte bewegingen op langetermijnprijzen
- Emissierechtenprijs op laagste niveau sinds juni
Prijsontwikkeling in de afgelopen week:
| Gas in eurocent/m3 | 14 okt. | 21 okt. |
| TTF daggas | 13,35 | 14,40 |
| TTF nov. ’20 | 13,55 | 14,50 |
| TTF jaar ’21 | 13,50 | 14,00 |
| Elektra in euro/MWh | 14 okt. | 21 okt. |
| OTC base nov. ’20 | 41,30 | 41,05 |
| OTC peak ’21 | 46,40 | 45,55 |
| OTC base ’21 | 40,20 | 40,30 |
Terugblik korte termijn
In de afgelopen week is er weinig beweging geweest op de APX-markt. De gemiddelde dagprijs lag tussen 36,69 en 44,46 €/MWh en de uurprijzen bewogen grotendeels tussen 30 en 50 €/MWh. Vorige week vrijdag en afgelopen maandag piekten de prijzen tussen 09.00 en 10.00 uur even tot bijna 70 €/MWh, maar ’s avonds bleven de prijzen onder 60 €/MWh hangen. De redelijk stabiele weersomstandigheden leidden ook tot een rustige onbalansmarkt, met slechts enkele kortstondige pieken gedurende de week.
Op het daggasfront tikten de prijzen vanaf eind vorige week langzaam omhoog. Dinsdag werd een prijs van 14,5 €ct/m3 aangetikt, maar dat lijkt een voorlopige piek te zijn nu de temperaturen weer oplopen en de wind aantrekt. Ook het novembercontract bij gas bleef oplopen en staat daarmee ca. 2,5 €ct/m3 hoger dan 1,5 maand geleden. Met name leveringen van Amerikaans LNG bleven achter door orkaanschade bij de LNG-terminals in de Golf van Mexico. Daarnaast waren meerdere Noorse gasvelden onverwacht in onderhoud. De hogere gasprijzen in Azië gaven aanleiding voor LNG-tankers om Europa links te laten liggen.
Terugblik lange termijn:
Als we terugkijken op de middellange termijn dan zien we dat de Europese LNG-import in de maanden juni t/m september ca. 12% lager lag dan een jaar geleden. In de maanden januari t/m mei lag de import nog 23% hoger dan dezelfde maanden in 2019. Voor oktober stevent West-Europa zelfs af op een importafname van 36%. Er is een vertraagde correlatie zichtbaar tussen de gasprijs en de LNG-leveringen. De prijzen kelderden medio maart al, maar pas vanaf juni zagen we een serieuze afname in de hoeveelheid vloeibaar gas die aan Europa geleverd werd. Vanaf augustus zette het prijsherstel in, maar we zien daar nog maar mondjesmaat effect van. De verwachting was dat er vanaf oktober tientallen Amerikaanse leveringen de Europese kusten zouden bereiken, maar het orkaanseizoen en de (nog) hogere Aziatische prijzen gooiden roet in het eten.
Waar de kortetermijnprijzen grote prijsschommelingen lieten zien in de afgelopen maanden bleven de langetermijnprijzen relatief stabiel. Het contract voor leveringsjaar 2022 speelt sinds het dieptepunt in maart (ca. 13,1 €ct/m3) binnen een bandbreedte van ca. 2 €ct/m3. Dat zien we ook op de elektriciteitsmarkt, waar het 2022-Basecontract de afgelopen maanden grotendeels tussen 41 en 43 €/MWh speelt. De elektraprijzen werden de afgelopen weken door de oplopende gasprijzen en dalende emissierechtenprijzen op hun plek gehouden. Door zwakke veilingresultaten en economische onzekerheid sloot de prijs voor het uitstoten van een ton CO2 voor het eerst in vier maanden onder 24 €/ton (dec ’21). Voor olie en steenkool zijn er weinig fundamentele signalen en richtinggevende nieuwsberichten. Olie handelt de afgelopen weken tussen 41,5 en 43,5 $/vat en steenkool tussen 58 en 61 $/ton.
Visie voor de komende week:
Gas en elektra korte termijn:
Voor de korte termijn zetten we onze verwachting op stabiel tot licht dalend. De beschikbaarheid van de Nederlandse centrales is zeer goed en de temperaturen geven geen aanleiding tot grotere gasvraag. Ook de wind laat zich de komende week voelen in West-Europa, waardoor de APX-prijzen worden gedrukt. In steeds meer landen worden regionale of nationale maatregelen getroffen om het aantal coronabesmettingen te beperken en dit heeft ook impact op de energievraag. Voor de APX-prijzen verwachten we daarom een gemiddeld prijsniveau tussen 30 en 40 €/MWh. Bij daggas is er neerwaartse druk door bovengemiddelde temperaturen en minder vraag naar gasgestookte centrales. Opwaartse druk is er ook nog steeds door het steeds wisselende Noorse aanbod en de onzekerheid van Amerikaans LNG. Een prijsniveau rond 14 €ct/m3 lijkt daarom realistisch.
Gas en elektra lange termijn:
Voor de lange termijn houden we onze verwachting op stabiel. Het is de afgelopen maanden moeilijker dan ooit voor energie-analisten om de toekomst van de energiemarkten te voorspellen. Het IEA omschrijft de door het coronavirus ontstane ontwrichting zelfs als de grootste sinds de Grote Depressie en de twee Wereldoorlogen. De energievraag wordt opeens gekleurd door vragen over de beschikbaarheid van een vaccin en of nieuwe gewoontes zoals thuiswerken stand blijven houden. Daarom richten we ons vooral op de aanbodzijde en die ziet er stabiel uit in de komende maanden. Voor gas zien we in Nederland dat er nauwelijks centrales in onderhoud zijn en ook het geplande onderhoud in Noorwegen wordt langzaam minder. Rondom de aanleg van NordStream2 is het opvallend stil de afgelopen weken. Het is nog niet duidelijk of Rusland de aanleg volledig zelf kan afronden en zo ja, wanneer ze de laatste ca. 50 kilometer gaan leggen. Het wankele politieke evenwicht tussen West-Europa, Rusland en de VS zorgt ervoor dat de gasmarkt met spanning kijkt naar verdere ontwikkelingen. De grootste onzekerheid voor de komende maanden is het LNG-aanbod, maar er sijpelen langzaam positieve berichten door dat de productie bij Amerikaanse LNG-terminals weer op gang komt.
De elektramarkt wordt vooral beïnvloed door de gas- en emissierechtenprijzen. Zo lang de emissierechten in hun huidige dip blijven en de gasprijzen niet al te veel stijgen, verwachten we niet veel beweging in de elektraprijzen. De Brexit-deal, corona-ontwikkelingen en algemeen economisch sentiment zijn momenteel de belangrijkste drijfveren op de CO2-rechtenmarkt.
