Marktvisie|Onzekerheid energievraag voor komende ‘corona-winter’

Samenvatting:

  • Kalme week op korte termijnmarkten
  • Stakingen bij Noorse olie- en gasvelden van de baan
  • Emissierechtenprijs dipt ondanks ambitieuze klimaatplannen
  • Corona-maatregelen dempen energievraag

Prijsontwikkeling in de afgelopen week:

Gas in eurocent/m37 okt.14 okt.
TTF daggas13,0013,35
TTF nov. ’2013,4013,55
TTF jaar ’2113,4513,50
Elektra in euro/MWh7 okt.14 okt.
OTC base nov. ’2042,9041,30
OTC peak ’2147,8046,40
OTC base ’2141,3540,20

Terugblik korte termijn

De korte termijnmarkten kenden een relatief rustige week. De APX-uurprijzen speelden grotendeels tussen de 30 en 50 €/MWh, met enkele piekmomenten in de ochtend en vroege avond. Maandagochtend heeft Tennet kortstondig noodvermogen afgeroepen vanwege tegenvallende windproductie en hoger dan verwachte vraag. Verder was de onbalansmarkt zeer kalm, waarbij de prijzen met name op woensdag ook regelmatig onder nul doken. De daggasprijs stond de afgelopen zeven dagen in een smalle bandbreedte tussen 13 en 13,5 €ct/m3. De weersomstandigheden waren stabiel, er stonden weinig centrales in storing, en vraag en aanbod waren goed in balans.

Het voorste maandcontract bij gas liep eind vorige week gestaag op door stakingen bij Noorse olie- en gasproducenten en door de aankondiging van relatieve kou voor de tijd van het jaar. Na het weekend was de stakingsdreiging verdwenen en de temperaturen in West-Europa liepen weer iets op. Dit gaf ruimte omlaag en dat bleek maandag en dinsdag ook uit de prijzen. Woensdag keerde het sentiment door lager windaanbod en ongepland Noors onderhoud. De grens van 14 €/MWh (ca. 13,65 €ct/m3) werd woensdag al even geslecht en op donderdagochtend werd boven deze grens gehandeld.

Terugblik lange termijn

De hierboven genoemde bewegingen zagen we ook voor de lange termijncontracten bij gas en in mindere mate bij elektriciteit. Tot en met dinsdag hoofdzakelijk dalingen op de borden, maar woensdag liepen de lijnen bij gas weer omhoog. EDF heeft afgelopen woensdag de verwachte nucleaire output voor 2020 aangepast van 315-325 TWh naar 325-335 TWh, maar veel handelaren hadden hier al rekening mee gehouden en de prijsimpact was dus beperkt. De elektraprijzen worden verder voor een groot deel beïnvloed door de emissierechtenprijs en die markt staat de afgelopen dagen op het laagste niveau sinds eind juli: tussen 25 en 25,5 €/ton voor het dec’20-contract. De geruchten dat het Europees Parlement mogelijk instemt met een emissiereductie van 55% of zelfs 60% in 2030 (t.o.v. 1990) kon daar geen verandering in brengen. In Duitsland werd bekend gemaakt dat ook de warmte- en transportsector vanaf 1 januari 2021 hun emissies moet ‘afkopen’ met emissierechten die in eerste instantie 25 €/ton gaan kosten. Deze sectoren maken momenteel geen deel uit van het Europese ETS-systeem en de prijs wordt naar verwachting opgevoerd tot 55 à 65 €/ton met als doel om de emissies van deze bedrijven te beperken. Hier gaat een prijsopdrijvend effect van uit voor de Duitse gas- en elektraprijzen, maar dit effect wordt ook gedempt door het toenemende elektriciteitsaanbod uit zon en wind.

De steenkoolprijzen zijn week-op-week ongeveer 1 $/ton gedaald, o.a. door speculaties over het aan banden leggen van Australische import in China. De olieprijs heeft zich iets hersteld, nadat begin oktober een vat Brent voor minder dan 40 $ van hand verwisselde. Door sterk positief sentiment op de aandelenmarkten tikte de prijslijn woensdag voor het eerst sinds vorige week weer de 43 $/vat aan.  

Visie voor de komende week:

Gas en elektra korte termijn:

Voor de korte termijnprijzen zetten we de verwachting op stabiel. Er wordt volgende week meer wind verwacht en dat drukt de spotprijzen in Nederland, maar vooral in Duitsland. De kans op buien neemt ook weer iets toe en dat zorgt mogelijk voor enkele prijspieken op de onbalansmarkt.
Voor de komende maanden staat weinig onderhoud gepland in de Nederlandse centrales en dat heeft een prijsdempend effect. De beschikbaarheid van kerncentrales in Frankrijk komt komende week voor het eerst in zes maanden rond het langjarig gemiddelde te liggen en in België zelfs ruim erboven. Ook het aanbod van goedkope elektriciteit uit waterkrachtcentrales in Noorwegen, Frankrijk en Oostenrijk is boven verwachting. Nu de stakingen in Noorwegen tot het verleden lijken te behoren, worden ook vanuit die kant stabiele gasstromen verwacht. Een grote productielocatie in Hammerfest (Noorwegen) is zeker tot 1 januari 2021 niet beschikbaar vanwege een brand op 28 september, maar dit heeft tot op heden nauwelijks effect op de prijzen.

De Gate-terminal ontvangt tot 22 oktober nog zeker vijf LNG-leveringen, waaronder een aantal vanuit de VS. Enkele LNG-terminals in de buurt van de Golf van Mexico hebben de afgelopen maanden te kampen gehad met uitval vanwege het orkaanseizoen, maar de export lijkt weer langzaam op gang te komen. De gascontracten tot eind volgend jaar zijn de afgelopen weken met schokkerige bewegingen omhoog getrokken, maar door de hierboven genoemde invloeden verwachten we de komende week ruimte naar beneden.

Gas en elektra lange termijn:
Voor de lange termijn handhaven we de verwachting op stabiel, waarbij veel afhangt van de mate waarin de (gedeeltelijke) lockdowns weer terugkeren. In de maanden april en mei was het Nederlandse elektriciteitsverbruik 11% lager dan het gemiddelde over 2017 t/m 2019. De kans dat het verbruik zo ver inzakt is klein, maar het aanbod is minimaal net zo hoog als vorig jaar en dan ligt het in de lijn der verwachting dat de prijzen op het huidige niveau blijven hangen en wellicht zelfs dalen. Uiteraard kan een koude winter alsnog voor een opwaartse impuls zorgen, vooral als een eerste koudefront wordt aangekondigd.

De voorspellingen op andere markten, zoals de oliemarkt, worden ook geconfronteerd met constant veranderende realiteiten. Nu steeds meer overheden de reisbewegingen van hun burgers proberen te beperken daalt ook de vraag naar olieproducten. De International Energy Agency (IEA) houdt zelf ook een stevige slag om de arm in hun World Energy Outlook 2020 en spreekt een brede verwachting uit dat de energievraag zich tussen 2022 en 2025 weer op pre-coronaniveau bevindt. Op dit moment stevent de oliemarkt af op een vraagafname van 10% in 2020, waarbij BP hardop heeft uitgesproken dat de vraag waarschijnlijk nooit meer boven het niveau van 2019 uit zal komen.

In dezelfde World Energy Outlook geeft IEA aan dat steenkolen als energiebron binnen vijf jaar worden ingehaald door hernieuwbare bronnen als zon en wind. Deze ontwikkeling wordt versneld doordat steeds meer regeringen inzetten op groene bronnen in hun (post-)corona-steunpakketten


MARKTVISIE | Gasmarkt blijft volatiel

Gasmarkt | marktvisie

NIEUWS | Aankomend weekend gaat de zomertijd in

Zomertijd

MARKTVISIE | Gasprijzen zigzaggen weer omhoog

Gasprijzen | marktvisie

MARKTVISIE | Door zacht weer doen meeste energiemarkten toch weer een stapje omlaag

Energiemarkten