ARTIKEL | Congestie stelt tuinbouw voor nieuwe uitdagingen, maar biedt ook kansen
Samenvatting:
- NordStream weer in bedrijf, daardoor weer gasimport vanuit Duitsland
- Nederlandse APX spotprijzen in juli lager dan in omringende landen
- Bij huidige vulgraad zijn Nederlandse gasvoorraden medio september vol
- Verwachte Amerikaanse steenkool productie dit jaar het laagst in ruim 50 jaar
Prijsontwikkeling in de afgelopen week:
| Gas in eurocent/m3 | 22 juli | 29 juli |
| TTF daggas | 4,50 | 4,80 |
| TTF aug ’20 | 4,70 | 5,05 |
| TTF jaar ’21 | 12,00 | 11,90 |
| Elektra in euro/MWh | 22 juli | 29 juli |
| OTC base aug ’20 | 28,50 | 28,65 |
| OTC peak ’21 | 45,90 | 45,32 |
| OTC base ’21 | 39,00 | 39,05 |
Terugblik korte termijn
De TTF-gasprijs voor de korte termijn (dagvooruit en komende maanden) was in de afgelopen week stabiel en zijn vergeleken met vorige week een fractie opgelopen. De daggasprijs bleef nog wel onder de 5 €ct/m3.
Het onderhoud aan de NordStream-leiding is afgelopen weekend beëindigd, waardoor er afgelopen maandag zo’n 170 miljoen m3 gas beschikbaar kwam voor de Noordwest-Europese markt. Dat had tot gevolg dat het gastransport tussen Nederland en Duitsland omkeerde van export naar import. Tijdens de onderhoudsperiode aan NordStream vond er voornamelijk export plaats richting onze oosterburen. Voor de rest van de zomer zal er echter weer vooral gas vanuit Duitsland geïmporteerd worden, aangezien de productie uit het Groningen gasveld beperkt is en bovendien de LNG import uit de VS beperkt zal blijven.
Dit extra gas resulteerde op maandag in licht dalende gasprijzen, waardoor er ook fors meer in gasvoorraden werd geïnjecteerd. Vanaf dinsdag is weer sprake van een lichte prijsherstel, waardoor de korte termijnprijzen zelfs iets hoger zijn dan een week geleden.
De APX spotprijzen lieten in de afgelopen week vooral tijdens de middaguren lage waarden zien. Helemaal op de dagen dat er ruimschoots zonne-energie beschikbaar was. Op sommige dagen oversteeg het aanbod zonne-energie de 5 GW. En op dagen dat de wind aantrok kwam daar nog eens 3 GW aan wind bij. Afgelopen zondagmiddag (26-07) was er daardoor zelfs sprake van negatieve spotprijzen. Die middag was er gedurende circa 10 minuten inzet van noodvermogen in afregelrichting gevraagd in verband met vermogensoverschot. Maandag deed Tennet nog wel een verzoek voor extra noodvermogen voor opregelen in verband met een overtrekkend regenfront.
Opvallend is dat de gemiddelde Nederlandse spotprijzen (APX) over de maand juli lager zijn het laagst vergeleken met de ons omringende landen. Dat was in januari 2017 voor het laatst het geval. Met nog een dag te gaan is de gemiddelde APX prijs over de maand juli net geen 30 €/MWh, dat is overigens vergelijkbaar met de maanden februari en maart, voordat de coronacrisis ons land in haar greep hield.
Terugblik lange termijn
De prijsvorming voor de verdere jaren van OTC-elektra, en in mindere mate ook TTF-gas, lieten zicht met name leiden door de prijsontwikkeling bij emissierechten. Afgelopen maandag zakte de Dec-20 prijs naar de 25 €/ton. Dat betekent een daling van circa 20% sinds de top van twee weken geleden.
De steenkool handelsprijs laat in sterk gedempte vorm eenzelfde beweging zien. Cal-21 zakte na het weekend weg tot onder de 59 $/vat.
OTC elektraprijzen daalden op maandag circa 1 euro/MWh mee. En TTF gas reageerde ook met licht lagere noteringen. Echter in de loop van de week begon het sentiment weer wat te draaien voor de bovengenoemde markten. Vergeleken met vorige week zijn de gas- en elektraprijzen voor de langere termijn dan ook nagenoeg onveranderd. Er is in deze vakantieperiode beperkte handel omdat een deel van de traders vrij is. De markten lijken hun adem in te houden met betrekking tot de virus ontwikkelingen in Europa. Verder is er momenteel weinig richtinggevend nieuws wat de markten bereikt.
Visie voor de komende week
Gas en elektra korte termijn
Voor de korte termijn gasprijzen handhaven we onze verwachting op stabiel. Eind volgende week is er 1 LNG schip gepland om te lossen aan de GATE terminal. Verder is er weinig gepland onderhoud aan gassystemen in Noordwest Europa. Veel Noors onderhoud is namelijk ingepland voor de maand september. In de afgelopen weken leidde het onderhoud ook niet tot noemenswaardige prijsbewegingen. Dat er voldoende gas beschikbaar is, blijkt ook uit het feit dat er voldoende ruimte is om de gasvoorraden aan te vullen. Nadat NordStream weer in gebruik is genomen, is er alleen al in de Nederlandse gasvoorraden gemiddeld ruim 60 miljoen m3 per dag opgeslagen. In dit tempo is de resterende 20% medio september al gevuld.
Verder is de temperatuurverwachting voor volgende week op of iets boven het langjarig gemiddelde, wat als ‘normaal’ wordt beschouwd. Voor APX spotprijzen is er wel ruimte voor hogere prijzen. De factoren zon en wind, die in de afgelopen week de uurprijzen omlaag drukten, zullen minder in het spel zijn. Daarnaast wordt er na het weekend weer de nodige neerslag verwacht. De markt verwacht voor volgende week een gemiddelde APX spotprijs van circa 28 €/MWh.
Gas en elektra lange termijn
Voor de verdere jaren passen we de verwachting aan van licht dalend naar stabiel. De dalings potentie bij TTF gas is gering. Voor de prijsvorming bij elektriciteit wordt er vooral gelet op de emissierechten. Deze lijken na de forse daling in de afgelopen twee weken even pas op de plaats te maken na het tussentijdse dieptepunt rond de 25 €/ton. Daarnaast houdt men de adem in voor de huidige ontwikkelingen rondom de oplopende corona besmettingen in Europa. Her en der worden maatregelen weer aangescherpt uit angst voor een tweede besmettingsgolf. Als deze dreigt door te zetten, zal dat verdere neerwaartse prijsdruk tot gevolg hebben is de verwachting.
Wereldwijd is het effect van vertraagde economische activiteit duidelijk merkbaar. Het Amerikaanse ‘Energy Information Adminstration’ (EIA) verwacht bijvoorbeeld dat de steenkool productie in de VS dit jaar het laagst zal zijn in de afgelopen ruim 50 jaar, vanwege beperkte export en achterblijvende binnenlandse vraag. Vergeleken met vorig jaar is de inschatting een vermindering van 29%. Ook vanuit die kant kan er weinig prijsstijging verwacht worden.
Marktvisie tijdens de vakantie
Vanwege de vakantieperiode komt de marktvisie in de maand augustus om de week uit. Dat betekent dat er volgende week geen marktvisie is, maar wel op 13 augustus. Vanaf 27 augustus verschijnt de marktvisie weer wekelijks. Wij wensen u een hele fijne vakantie toe.
