Marktvisie| Specialisten speculeren over negatieve gasprijzen

Samenvatting:

• Daggasprijs stuitert op een neer tussen 2,5 en 4,5 €ct/m3
• Wederom negatieve APX-prijzen afgelopen weekend
• Gasprijzen komende winter mogelijk overgewaardeerd
• Afrikaanse LNG-schepen nemen rol van de VS gedeeltelijk over

Prijsontwikkeling in de afgelopen week:

Terugblik korte termijn

De combinatie van een lang Hemelvaartweekend (in o.a. Nederland en Duitsland), een lang bank holiday-weekend (in Groot-Brittannië) en veel zon en wind zorgde ervoor dat de daggasprijs dit weekend even onder 2,5 €ct/m³ zakte. Maandag veerden de korte termijnprijzen op doordat de Russische gasaanvoer via Polen naar Duitsland plotseling stevig afnam. Dit viel niet geheel toevallig samen met de historisch lage gasprijzen in het afgelopen weekend. Ook liep vorige week een langlopend contract van Gazprom af voor het gebruik van de desbetreffende Yamal-pijpleiding. Met het huidige lage prijsniveau is het relatief duur om Russisch gas te exporteren en de fluctuaties in export houden vermoedelijk nog tot het einde van de maand aan. Gazprom heeft voor de periode juni tot eind september al transportcapaciteit gereserveerd op de pijpleiding. Tot die tijd is het onzeker hoeveel Russisch gas er via deze leiding getransporteerd gaat worden. De plotselinge prijsschok ebde dinsdag alweer weg en woensdag zetelden de daggas- en juniprijs zich weer tussen 3,5 en 4 €ct/m³.

De APX-prijzen lieten op de weekdagen het inmiddels gebruikelijke niveau zien op zonnige dagen: gemiddeld tussen 15 en 25 €/MWh. In het weekend doken de spotprijzen verder omlaag onder druk van stevige wind- en zonproductie en stond er een gemiddelde prijs van 5,15 €/MWh (zaterdag) en 4,77 €/MWh op de borden. Met name de middaguren noteerden regelmatig negatieve waarden en de eerste zeventien uren van de zondag stonden zelfs op gemiddeld -5,18 €/MWh. De relatief dure avonduren krikten het gemiddelde nog iets op

Terugblik lange termijn

De verdere dalingen op de korte termijncontracten voor gas trokken ook de lange termijncontracten mee naar beneden. Dat dalende effect vlakt wel af naar mate we naar contracten kijken die verder in de toekomst liggen. De jaarcontracten voor 2021 en verdere jaren bewegen vrij beperkt en dat ondersteunt de gedachte dat de markt op dit moment weinig fundamentele signalen opvangt voor grote prijsveranderingen. Oneerbiedig gezegd hobbelen deze contracten achter de 2020-contracten aan totdat er een realistische inschatting gemaakt kan worden van het vraag-en-aanbodplaatje voor de lange termijn.

Ook de elektracontracten kabbelden de afgelopen week op en neer. Gedurende de dag zijn de prijsbewegingen redelijk stevig te noemen (0,5 – 1 €/MWH), maar week-op-week is er geen duidelijke lijn in te ontdekken. Emissierechten vonden de weg omhoog enigszins onder opwaartse druk van een beperkte hoeveelheid geveilde rechten in de Hemelvaartweek. Deze week stabiliseren de prijzen op een niveau rond 21,5 €/ton voor het richtinggevende decembercontract.Nadat de olieprijs vorige week gestaag opliepen, lijkt er een nieuw evenwichtsniveau gevonden te zijn tussen 34 en 35 $/vat. Verschillende marktkenners zetten hier hun vraagtekens bij, omdat deze prijs hoger is dan de huidige marktsituatie rechtvaardigt. Er wordt nog steeds meer geproduceerd dan er wordt afgenomen, hoewel de toename van het overaanbod wel afneemt. 

Visie voor de komende week

Gas en elektra korte termijn

Voor de komende week handhaven we de verwachting op onzeker. De vraag die boven de gasmarkt hangt is of de (dag)gasprijs negatief kan worden. De algemene perceptie is dat het zeker mogelijk is, maar nog niet op korte termijn. Zo lang er nog ruimte is in de gasvoorraden, is de kans klein dat producenten geld toe moeten geven voor een kubieke meter gas. Richting augustus en september wordt de situatie nijpender, vooral als de huidige aanvoer standhoudt. In de afgelopen week hebben we gezien dat er relatief weinig voor nodig is om de prijs 1 à 2 €ct/m³ te laten dalen en met een zonnig Pinksterweekend voor de boeg is een dergelijke daling opnieuw niet ondenkbaar.

Tot het einde van de volgende week worden vier LNG-tankers verwacht bij de Gate-terminal; dat gas komt grotendeels direct in de voorraden terecht of wordt geëxporteerd naar Duitsland als daar een tekort is aan Russisch gas. In Noorwegen wordt het onderhoud aan twee gasvelden vandaag (donderdag 28 mei) afgerond, waardoor er weer ruim 50 miljoen m³ per dag aan Noorse productie op het Europese gasnet komt.

Voor de APX-prijzen zien we geen aanleiding dat het patroon van de afgelopen weken gaat veranderen. Op de weekdagen betekent dat een gemiddelde prijs tussen 15 en 25 €/MWh en op zonnige weekenddagen een gemiddelde tussen 5 en 15 €/MWh, met eventueel ruimte naar beneden als de wind aantrekt.

Gas en elektra lange termijn

Voor de lange termijn handhaven we de verwachting op onzeker. Op de gasmarkt zien we wel ruimte naar beneden voor de prijzen in de komende winter. Sinds het begin van de gaszomer, op 1 april, is het voorste maandcontract ca. 40% aan waarde kwijtgeraakt, en het contract voor kwartaal drie ca. 32%. Het wintercontract daarentegen verloor slechts 5%. Aangezien de Europese gasvoorraden nu al voor 66% gevuld zijn, 13% hoger dan vorig jaar, is de kans aanzienlijk dat het wintercontract nog goedkoper gaat worden. In de vorige marktvisies berichtten we al over de afnemende LNG-leveringen in de komende maanden, waarbij vooral Amerikaans vloeibaar gas wegvalt. Dit lijkt echter opgevangen te worden door andere producenten, zoals Angola en Nigeria, die Europa als laatste toevluchtsoord voor hun LNG zien. En ook vanuit Rusland, de belangrijkste producent voor Nederland, blijft de aanvoer op peil.

Voor prijsontwikkelingen bij emissierechten en steenkool kijken we met een schuin oog naar de situatie in Duitsland, waar nog steeds druk gediscussieerd wordt over het sluiten van de kolencentrales. Via wetgeving moet geregeld worden wat de maximale compensatie is die de eigenaren van de kolencentrales mogen ontvangen, en hoe hoog de compensatie is als ze eerder sluiten dan wettelijk verplicht is. De lobbygroep Bundesverband Neue Energiewirtschaft (BNE) pleit ervoor dat tegelijk met de sluiting van de centrales ook de bijbehorende emissierechten uit de markt genomen worden. Als hier geen goede balans in wordt gevonden, dan heeft dit in de komende jaren mogelijk een prijsdrukkend effect op de CO₂-rechten aangezien de vraag hiernaar afneemt.

Let op: uitval handelsdagen door Bank Holidays en Feestdagen

Door feestdagen en bank holidays vallen er de komende periode een aantal handelsdagen uit. U kunt hier lezen wanneer u wel en niet kunt handelen voor gas, elektriciteit en warmte.