MARKTVISIE | Cocktail aan prijsopdrijvende factoren deze week
Samenvatting:
- Korte termijnprijzen gas en elektra sinds vorige week licht hoger
- Langere termijn beperkt beïnvloed door stevige olieprijsval
- Maatregelen om corona-uitbreiding in te dammen worden ingrijpender
- Meer centrale banken nemen forse maatregelen om de economie te stimuleren
Prijsontwikkeling in de afgelopen week:
| Gas in eurocent/m3 | 4 mrt | 11 mrt |
| TTF daggas | 9,10 | 9,00 |
| TTF apr ’20 | 8,75 | 9,10 |
| TTF jaar ’21 | 14,00 | 13,00 |
| Elektra in euro/MWh | 4 mrt | 11 mrt |
| OTC base apr ’20 | 29,85 | 31,30 |
| OTC peak ’21 | 48,05 | 47,00 |
| OTC base ’21 | 40,90 | 39,75 |
Terugblik korte termijn
De gas- en elektraprijzen voor de korte termijn (komende zomermaanden) lieten zich niet afschrikken door de aangekondigde olieprijsoorlog van Saoedi-Arabië. Het overaanbod van LNG heeft de gasprijzen de afgelopen maanden al zodanig onder druk gezet, dat de bodem van 8,5 ect/m3 vooralsnog standhoudt. De gas- en elektraprijzen voor de korte termijn openden maandagochtend in eerste instantie wel lager, maar corrigeerden gedurende de dag alweer terug naar het slot van eind vorige week. Na maandag zijn ze zelfs licht verder opgelopen, op berichten dat LNG-producenten voor de komende zomerperiode export willen minderen vanwege het huidige prijsniveau. De bodem voor base April van 30 euro/MWh is daarmee weer even uit het zicht.
Wat betreft daggas, deze is de afgelopen week vrij stabiel rondom de 9 ect/m3 gebleven. In de komende week staan bij de Gate-terminal drie LNG-schepen ingepland om hun lading te lossen. Daardoor blijft de gasterminal op bijna de volledig beschikbare capaciteit op het gasnet invoeden.
De elektra spotprijzen voor maandag 9 maart lieten voor de piekuren beduidend hogere uurwaarden zien dan gedurende de rest van de week. In de avonduren werd zelfs de 60 euro/MWh genaderd. Het rustige weer met weinig wind was daar de oorzaak van. Voor donderdag 12 maart zakten de APX uurprijzen juist helemaal weg, omdat er veel meer wind in de verwachting zat. Rond het middaguur zelfs 30 euro/MWh lager dan afgelopen maandag, met uurprijzen onder de 10 euro/MWh.
Tennet was afgelopen maandag genoodzaakt om in de ochtend voor ruim een uur noodvermogen af te roepen. Dit werd veroorzaakt door uitval van de Maasvlakte 3 centrale.
Terugblik lange termijn
De adempauze van vorige week met stabielere termijnprijzen voor TTF-gas en OTC-elektra was geen lang leven beschoren. Wereldwijd worden er steeds strengere maatregelen genomen om het coronavirus in te dammen. De WHO heeft de uitbraak inmiddels als een pandemie bestempeld.
Daar bovenop werd tegen het weekend duidelijk dat de onderhandelingen tussen Rusland en Saoedi-Arabië om de olieproductie te verlagen waren stukgelopen. Vooral Rusland wilde niet meegaan met het voorstel, waarna de Saoedi’s besloten om de oliekraan juist verder open te draaien. Aangezien zij relatief lage productiekosten (en daarmee een lange adem) hebben, is dit volgens hen nu de manier om Rusland en met name Amerikaanse schalieproducenten op de knieën te krijgen.
Bij de eerstvolgende opening van de markten kelderde de Brent olieprijs meteen zo’n 30% tot onder de $32/vat. Ook steenkool zocht met $55/ton nieuwe laagten op. Emissierechten zakten gedurende de dag even tot onder de €23/ton. De vorige week geveilde Britse rechten (de eerste veiling in twee jaar tijd) leidden toen niet tot een prijsdaling waar marktkenners rekening mee hadden gehouden. Dat gaf de markt wat vertrouwen waardoor de prijs voor emissierechten al snel weer opveerde.
Ook de lange termijnprijzen voor TTF-gas en OTC-elektra openden maandag direct lager. Gas met ongeveer 1 ect/m3 en elektra met circa 1,5 euro/MWh. Wat procentueel gezien nog meevalt vergeleken met de daling bij olie. De koppeling met olie is door de overvloed aan LNG duidelijk minder dan voorheen. In de loop van de dag herstelden alle genoemde prijzen weer enigszins, maar de markt bleef de rest van de week wel beweeglijk.
Andere nieuwsberichten leken er even minder toe te doen. Minister Wiebes gaf afgelopen maandag het startsein voor de bouw van een gasmengstation in Zuidbroek (Groningen). Met deze installatie wordt stikstof uit de lucht gewonnen en gemengd met hoogcalorisch buitenlands gas. Zo ontstaat laagcalorisch gas wat bruikbaar is voor Nederlandse consumenten en bedrijven. Zuidbroek levert vanaf 2022 jaarlijks 7 miljard m3 aardgas op. Dit is één van de maatregelen die ervoor zorgt dat het Groningenveld in 2022 kan sluiten.
Visie voor de komende week
Gas en elektra korte termijn
De verwachting voor de korte termijn gas handhaven we op stabiel rond het huidige niveau van 9 ect/m3. Vanaf komend weekend is de verwachting dat de gemiddelde temperatuur oploopt tot enkele graden boven ‘normaal’. De daalruimte blijft vooralsnog beperkt tot zo’n 8,5 ect/m3.
De verwachting voor elektra korte termijn passen we aan van dalend naar stabiel. Het weerbeeld wordt rustiger, met minder wind. De markt verwacht voor de komende week een gemiddelde prijs van 32 euro/MWh. Voor APX betekent dit gemiddeld genomen iets hoger dan afgelopen week. Voor de komende maanden handelt de verwachte baseprijs op dit moment ook rond dit niveau.
Gas en elektra lange termijn
Voor de lange termijn gas en elektra passen we de verwachting aan van stabiel naar onzeker. De maatregelen rondom het snel uitbreidende aantal coronabesmettingen volgen elkaar in rap tempo op. Donderdagmiddag zal naar verwachting ook de Europese Centrale Bank (ECB) met een pakket maatregelen komen om de economische gevolgen het hoofd te kunnen bieden.
Als meer landen genoodzaakt zijn om net als Italië ongeveer het hele land lam te leggen, zullen de economische gevolgen niet ongemerkt blijven. Met navenante gevolgen voor de (energie-gerelateerde) markten.
