MARKTVISIE | Cocktail aan prijsopdrijvende factoren deze week
Samenvatting:
- Olie afgelopen maandag op laagste punt in dertien maanden
- Duitse APX-prijzen kort in de min, Nederland net niet
- Nieuwe storm in aantocht, lage APX komend weekend
- Effect Corona-virus op oliemarkt verminderd
Prijsontwikkeling in de afgelopen week:
| Gas in eurocent/m3 | 5 feb | 12 feb |
| TTF daggas | 9,35 | 8,80 |
| TTF mrt ’20 | 9,10 | 8,50 |
| TTF jaar ’21 | 14,15 | 14,35 |
| Elektra in euro/MWh | 5 feb | 12 feb |
| OTC base mrt ’20 | 32,85 | 31,65 |
| OTC peak ’21 | 47,50 | 48,25 |
| OTC base ’21 | 40,50 | 41,50 |
Terugblik korte termijn
Door de forse windstoten, soms zelfs met orkaankracht, moesten meerdere windparken (met name op zee) worden afgeschakeld om schade te voorkomen. In Duitsland is meer windcapaciteit op land beschikbaar en het risico op afschakelen is daar dus ook kleiner. De spotprijzen verkenden daar wel het negatieve territorium, met als laagste punt -16,95 €/MWH.
Door de forse windproductie was er in West-Europa ook minder behoefte aan elektriciteit door gasgestookte centrales, met een prijsdrukkend effect op de daggasprijs. De temperaturen gaven ook geen aanleiding voor een grotere gasvraag en het (vloeibare) gas vanuit Rusland en de VS kwam onverminderd richting Europa. De onstuimige omstandigheden op zee zorgden er wel voor dat meerdere LNG-tankers niet konden aanmeren in Groot-Brittannië. Daar werd een beroep gedaan op de (volle) gasvoorraden, totdat de omstandigheden dusdanig verbeterden dat de schepen alsnog binnengehaald konden worden.
Terugblik lange termijn
Het Corona-spook waart nog rond op de oliemarkten, maar het is niet meer zo aanwezig als vorige week. Er werden minder nieuwe zieken gerapporteerd dan in de eerdere weken en dit gaf enig vertrouwen aan de handelaren met betrekking tot de Chinese vraag naar olie en steenkool. De olieprijzen bereikten afgelopen maandag hun laagste punt in 13 maanden en de OPEC+-leden zijn druk in overleg over productiebeperkingen. De teruglopende Chinese economie zorgt voor een verminderde afname van 2 miljoen vaten olie per dag, maar de OPEC-landen hadden eerder al afgesproken om hun productie met 1,7 miljoen vaten per dag te beperken. Daar zouden nu nog 600.000 vaten bij moeten komen, om steun te geven aan de olieprijs.
De langetermijncontracten voor elektriciteit en gas liepen week-op-week ca. 2% op. Dit werd veroorzaakt door sterkte op de steenkolen- en emissierechtenmarkt. Ook was het waterniveau in de Rijn dusdanig laag dat de kolenschepen moeite hadden om bij de kolengestookte elektriciteitscentrales te komen.
Visie voor de komende week
Gas en elektra korte termijn
De verwachting voor de komende week handhaven we op licht dalend. Dit weekend dient de volgende storm zich alweer aan en dat zorgt voor een vergelijkbaar beeld met afgelopen weekend: hoge windproductie en temperaturen die tot 8 graden boven het seizoengemiddelde liggen. Een groot verschil is dat de windkracht waarschijnlijk onder het niveau blijft waarbij er windparken afgeschakeld worden. In combinatie met goede waterkrachtbeschikbaarheid in Frankrijk, Oostenrijk en Noorwegen door stevige neerslagcijfers geeft dit een beeld waarbij de gemiddelde APX-prijzen zaterdag en zondag in Nederland rond 20 €/MWH uitkomen. In Duitsland is zelfs een negatieve gemiddelde APX-prijs niet ondenkbaar.
Voor de LNG-schepen is het zaak om zo snel mogelijk te lossen op de haven van bestemming, voordat storm Dennis het westen van Europa bereikt. Als de golven hoger zijn dan 3,5 meter dan is het voor de sleepboten niet meer mogelijk om uit te varen. Bij de Gate-terminal worden voor het einde van de maand nog drie tankers verwacht. Op korte termijn zorgt het weer dus mogelijk voor minder LNG-import, maar de hoge temperaturen en volle voorraden zorgen voor weinig paniek op de gasmarkt. Het enige, sluimerende risico is dat de gasprijzen dusdanig laag worden dat de winstmarges voor de Amerikaanse producenten verdampen en ze geen vloeibaar gas meer willen verschepen.
Gas en elektra lange termijn
Voor de lange termijn handhaven we de verwachting op stabiel. De verschillende markten zijn de afgelopen weken dusdanig ver teruggelopen dat het voor handelaren weer interessanter wordt om te gaan kopen. Dat herstel zagen we in de afgelopen week al bij olie, steenkool en de langetermijncontracten voor gas. Tegelijkertijd zijn er weinig redenen te benoemen die blijvende prijsstijgingen ondersteunen. Er lijkt voorlopig geen einde te komen aan de gas-overvloed in Europa en koning Winter gaat geruisloos het toneel verlaten. De verwachting is dat we met vrijwel volle voorraden de winter uit komen en dat er in de zomer dus geen noodzaak is om ze aan te vullen. Er wordt nog volop gewerkt aan uitbreiding van het Russische en Amerikaanse LNG-arsenaal en de Europese markt is daarvoor momenteel verreweg de meest interessante bestemming. De enige onzekerheid zit nog in de opleveringstermijn van NordStream2, maar ook zonder deze route staat de beschikbaarheid van gas nauwelijks onder druk.
Het toevoegen van steeds meer hernieuwbare energiecapaciteit (wind, zon, etc.) zorgt voor minder afhankelijkheid van kolen- en kernenergie. In Groot-Brittannië had kolen in 2019 zelfs maar een aandeel van 2,3% in de energiemix ten opzichte van 9,9% in 2016. Ook het nucleaire vermogen wordt daar de komende jaren steeds verder afgebouwd en dat geeft ruimte aan gasgestookte elektriciteitscentrales. In veel Europese landen wordt gas als transitiebrandstof gezien totdat er een (schoner) alternatief is dat goed regelbaar en betaalbaar is. Deze sentimenten geven in eerste instantie druk op kolenprijs in de komende jaren. Tegelijk wordt de vraag naar gas groter, maar dat is voorlopig ruim voldoende aanwezig via de verschillende pijpleidingen en LNG-routes.
Het effect van het Corona-virus is waarschijnlijk tot het einde van het tweede kwartaal voelbaar op de oliemarkt, aldus OPEC. Dit betekent dat de vraag tot die tijd onder druk staat, maar OPEC heeft in het verleden al aangetoond dat ze de prijs op niveau kunnen houden door de kraan iets verder dicht te draaien.
